|
ترجمه و گردآوری سید حامد موسوی و سجاد زارعیان
پرندهنگری یک تفریح جذاب، خردمندانه و بر پایه اکوتوریسم است که چند سالی است در ایران نیز در حال رشد و توسعه است. برای پرداختن به این تفریح نیاز به تجهیزات پیچیدهای ندارید و با یک دوربین دوچشمی راه برای شما آغاز میگردد. البته اگر به ژانر عکاسی از پرندگان علاقهمند شوید حتماً به تجهیزات پیچیدهتر و گرانتری نیاز خواهید داشت اما پرندهنگری و عکاسی از پرندگان اگر چه اشتراکاتی دارند اما دو ژانر کاملاً جداگانه به حساب می آیند. اگرچه شاید بتوان بدون دوربین دوچشمی دنیای زیبای پرندگان را نظارهگر بود اما مشاهده آنها بدون دوربین، شما را از درک عمق این لذت بیبهره خواهد گذاشت و به همین نسبت هرچه ابزار نامناسبتر و بیکیفیتتری انتخاب نمایید نتیجه نامطلوبتری نیز خواهید گرفت و علاوه بر آن ممکن است پول خود را نیز به هدر دهید.
این تفریح این قابلیت را دارد که به عنوان بخش کوچکی از تفریحات و فعالیتهای شما باشد یا تبدیل به سبک زندگی یا سبک سفر شما شود. بر این اساس احتمالاً نیاز شما به اینکه چه دوربینی را برای پرنده نگری انتخاب و چقدر برای آن هزینه نمایید تأثیرگذار خواهد بود. در این مقاله قصد داریم خیلی ساده حداقل هایی که برای انتخاب یک دوربین دوچشمی مناسب با بودجه شما نیاز دارید را با شما به اشتراک بگذاریم.
دوربینهایی که شمایل کلی آنها شبیه دو استوانه به هم متصل است و برای نگاه کردن از طریق آنها به سوژه نیاز است، آنها را روی چشمانمان قرار میدهیم و از هر دوچشممان استفاده میکنیم، در انگلیسی «Binoculars» و در فارسی «دوربین دوچشمی» نام دارند. اگرچه به دلیل اینکه این دوربینها از ابزارهای کار شکارچیان نیز به حساب می آیند، ممکن است با نام «دوربین شکاری» نیز نامیده یا شناخته شوند، به نوعی کم لطفی به تمام کاربردهای دیگرشان اعم از پرنده نگری، نجوم، محیط بانی، کاربرد در مسابقاتی که در زمین های بزرگ اتفاق می افتند نظیر سوارکاری، کاربرد در مهندسی و مسایل نظامی و... است اگر آنها را دوربین شکاری بنامیم.
اصل اساسی در انجام هر خریدی بودجه است. اینکه چه مقدار میخواهیم برای خرید یک کالا هزینه کنیم بستگی به چند عامل دارد. بگذارید دو حالت را در نظر بگیریم: در حالت اول توان مالی شما بیش از یک مقدار مشخصی نیست. یعنی علاقمندید بودجه بیشتری به یک خرید اختصاص دهید اما درآمد و پس انداز شما اجازه نمیدهد و محدودیت مالی جدی دارید. برای همین دایره انتخابهای شما کوچک میشود و در حد بودجه تصمیم گیری مینمایید. در این حالت باید توجه نمایید که اگر بودجه شما از حدی کمتر باشد عملاً پول خود را دور ریختهاید و بهتر است تا رسیدن به بودجه مناسب در تهیه دوربین عجله نکنید. برای تعیین این حد میبایست با کارشناسان این موضوع مشورت نمایید. در حالت دوم بودجهای را در ذهن خود برای تهیه دوربین در نظر گرفتهاید و تصور میکنید با این مقدار میتوانید خرید خوبی انجام دهید، اما ممکن است اگر مقدار اندکی به بودجه خود بیافزایید محصول بهینهتری را صاحب شوید. این که بهینه نزدیک به بودجه شما چیست و چه دوربینی برای آن مناسب است نیز نیاز به داشتن اطلاعات کافی خواهد بود که این مقاله تا حدودی در اختیار شما قرار خواهد داد. فراموش نکنید مشورت با کارشناسان مسیر شما را کوتاه خواهد نمود.
مسالهای که وجود دارد، تمام کیفیت دوربین با نگاه کردن از میان عدسیها و دیدن سوژه مشخص نمیگردد. ممکن است از دید شما، به ویژه وقتی که تجربه کافی ندارید، دوربینی که قیمتش 10 برابر قیمت دوربین دیگر است اختلاف ناچیزی با آن داشته باشد و منطق قیمت ده برابری را نفهمید. بدون تردید عواملی هستند که در ادامه به آنها خواهیم پرداخت که در افزایش قمیت دوبین مؤثر خواهند بود. شک نکنید آن مثل قدیمی «آنقدر ثروتمند نیستم تا جنس ارزان بخرم» در خرید دوربین بسیار صادق است. هر چقدر بودجه بیشتری به خرید دوربین اختصاص دهید خرید عمریتری خواهید نمود و مجبور نخواهید شد دوربین خود را به دلیل عیوبی که پیدا خواهد کرد تعویض نمایید.
دوبینهای دوچشمی را میتوان از نظر ساختار منشوری و فرم طراحی به دو شکل مستقیم یا روف (Roof prism binoculars) و شکستی یا پرو (Porro prism binoculars) تقسیم بندی نمود. در شکل مستقیم یا پرو، نور در همان مسیر ورود به دوربین با گذر از منشورها و عدسی ها به چشممی رسد اما در دوربینهای شکستی یا پرو نور بعد از ورود توسط منشورها شکسته شده، تغییر جهت داده و با مقداری جابجایی در امتداد، به چشم شما میرسد. دوربینهای دید مستقیم دوربینهای نسل جدیدتری به حساب میآیند و برای پرندهنگران و علاقمندان به حیات وحش جذابتر هستند زیرا حجم و وزن این گونه دوربینها در مقایسه با دوربینهای شکستی یا پرو کمتر است. بنابراین برای فردی که ساعتها میخواهد دوربین را آویخته به گردن خود حمل نماید، وزن دوربین بسیار مهم است.
در دنیای دوربینهای دوچشمی همانند بسیاری از صنایع دیگر، کیفیتهای ساخته شده توسط یک کارخانه شناخته شده در یک طیف مشخص و قابل اعتماد است، به طور مثال برندهای اتریشی Swarovski و آلمانی Zeiss پرچمدار کیفیت در دوربینهای دوچشمی هستند. اگرچه تنوع و کیفیت محصولات متنوع با قیمتهای گوناگونی را ارائه میدهند اما خیال شما به عنوان خریدار حتی ارزانترین محصول این برندها آسوده خواهد بود که احتماً بهترین انتخاب را انجام دادهاید. اگرچه نباید فراموش کرد که همیشه بخشی از پولی که شما بابت خرید از برندهای بنام میپردازید هزینه تبلیغات و نام آن برند است و الزاماً ارزش استفادهای آن محصول نیست، بنابرین ممکن است با بودجهای که می توانید یک دوربین رده متوسط از یک برند خوب و مشهور را تهیه نمایید، بتوانید دوربینی بهتر و جذاب تر از برندی کمتر شناخته شده تهیه کنید. اینجاست که شناخت، تحقیق و بررسی می تواند به شما کمک کند.
گاهی افرادی که نیاز به دوربین دوچشمی مناسب دارند، می پرسند:« این دوربین سوژه را چقدر جلو می آورد؟» یا «تا چند متری میبیند؟» این سوال، پرسش دقیقی نیست و توضیح صحیح این است که این دوربین سوژه مد نظر شما را مثلاً 8 برابر بزرگ تر میکند و میدان دید معادل 142 متر در 1000 متر را در اختیار شما قرار می دهد. خوب مفهوم اینها چیست؟ در همه دوربینهای دوچشمی معمولاً دو عدد درج میگردد که به صورت مثلاً 42*10 نمایش داده می شود. عدد اول بزرگنمایی دوربین است که در مثال گفته شده 10 است. این یعنی سوژه مد نظر شما 10 برابر بزرگ نمایش داده می شود یا مثلاً سوژه ای که در فاصله 100 متری است به نظر در فاصله 10 متری دیده م شود. عدد دوم نیز قطر عدسی شیئی است که بر اساس میلیمتر نشان داده می شود. هرچه این قطر نسبت به بزرگنمایی دوربین بیشتر باشد میدان دید دوربین بیشتر خواهد بود. اگر بزرگنمایی از حدی بزرگ تر باشد اما قطر عدسی شیئی زیاد برزگ نباشد میدان دید کوچک شده و کارایی دوربین برای پرنده نگری کمتر میشود. زیرا در پرندهنگری به دلیل تحرک پرندگان، میدان دید اگر مهم تر از بزرگنمایی نباشد، کمتر از آن اهمیت ندارد. بنابرین ترکیبی مناسب از این اعداد برای کار پرندهنگری مناسب است. عموماً ترکیب بزرگنمایی 7 تا 12 و قطر عدسی شیئی 32 تا 50 مناسب است و اگر اعداد از این بزرگ تر شوند دوربین سنگین شده و حمل آن دشوار میشود یا نگه داشتن دوربین در روی دست لرزش ایجاد خواهد نمود و به سه پایه نیاز پیدا خواهید کرد که عملاً در پرنده نگری ناکارآمد است.
قطر عدسی را به بزرگنمایی تقسیم کنید. اگر نتیجه کمتر از 5 باشد، تصویر مقداری تاریک خواهد بود. اگر حداقل 5 باشد، تصویر دوربین دوچشمی روشنتر خواهد بود. برای مثال برای دوربین دوچشمی 42×8 با بزرگنمایی 8 و قطر عدسی 42 و تقسیم 42 به 8 به عدد 5.25 میرسیم که نشان میدهد تصویر روشن است.
اگرچه تصویری که در نهایت میبینید تنها وابسته به این دو عدد نیست و عوامل دیگری مثل حجم نوری که دوربین عبور می دهد، شفافیت و... نقش بسیار مهمی ایفا میکنند، اما این دو عدد از مهم ترین پارامترهای انتخاب شما هستند.
دوربینهایی هستند که شفافیت بالایی دارند اما جنس بدنه آنها پلاستیکی است و احتمالاً تحت تأثیر سرما و گرما دچار دوبینی میشوند و برعکس دوربینهایی که شفافیت خوبی ندارند اما جنس بدنه فلزی و مستحکمی دارند و همین باعث شده قیمت بالایی داشته باشند. جنس بدنه مهم است زیرا بدنه نگهدارنده عدسیهاست و کوچک ترین تغییری در آن، کارکرد دوربین را مختل مینماید. دوربینهای بسار خوب از جنس اکسید سخت آلومینیوم یا هارد آنادایز تهیه میشوند تا هم مقاوم باشند و هم سبک.
عموماً پیچ فوکوس اصلی دوربینها یک عدد بوده و در وسط بدنه قرار دارد. اما دوربینهایی هستند که هر چشمی برای خود جداگانه فوکوس می شود مثل دوربین الصقر. این گونه دوربینها شاید برای مشاهده اجسام ثابت مناسبتر باشند تا پرنده نگری. زیرا برای پرنده نگری شما نیاز به سرعت عمل دارید و باید سریع روی سوژه فوکوس نمایید. وجود فوکوس چشمی جداگانه، در واقع زمان عمل شما را دو برابر می نماید.
علاوه بر موارد گفته شده ویژگی های دیگر نظیر ضد آب بودن، مقاوم بودن در برابر ضربه، داشتن گاز نیتروژن، نوع پوشش استفاده شده، تعداد عدسیهای به کار رفته، شفافیت در نور کم و... از عواملی هستند که وجود هر یک در قیمت دوربین اثر میگذارد. اگر می خواهید خرید بهتری انجام دهید یا بیشتر هزینه نمایید، این عوامل نیز در انتخاب شما موثر خواهند بود.
برای مطالعه بخش دوم، روی این لینک بزنید.