|
ایبرد برای هر کسی که به طور جدی پرندهنگری میکند، یک ابزار ضروری است. آزمایشگاه پرندهشناسی کورنل (Cornell) این پلتفرم را راهاندازی کرده است که پایگاه دادهٔ رایگانی برای مشاهدهات پرندگان از سرتاسر جهان است. این پلتفرم به شکل سایت (eBird.org) و نیز به صورت نرمافزار برای اندروید و آیاواس در دسترس است. هر کسی میتواند مشاهداتش را از طریق یک چک لیست در ایبرد ثبت کند که در آن قسمتهای مختلفی برای پرندههایی که مشاهده شده، تعداد کل گونهها، مدت زمان پرندهنگری و مسافت طیشده وجود دارد. هر زمان که پرندهای ببینید، میتوانید چک لیستی بسازید، حتی اگر هدف اصلیتان پرندهنگری نباشد. در ادامه 5 دلیل مهم آمده است که چرا ایبرد باعث میشود تجربهٔ پرندهنگری شما بهتر شود.
اکثر پرندهنگرها لیستی از مشاهداتشان دارند. ایبرد نهتنها کمکتان میکند این لیست را یک جا ذخیره کنید، بلکه شکلی تعاملی به آن میدهد! ایبرد میتواند کل لیست مشاهدات را نشان بدهد یا آن را براساس تعداد گونههای مشاهدهشده در هر استان، منطقه یا کشور به نمایش بگذارد. همچنین مشاهداتتان را براساس تعداد پرندههایی که در طول یک هفته، ماه یا سال مشاهده کردهاید، برایتان خلاصه میکند. حتی میتوانید عکسی که از پرندهها گرفتهاید یا صدایی که از آنها ضبط کردهاید را به لیستهایتان اضافه کنید تا بقیه هم بتوانند آنها را ببینند یا بشنوند. علاوه براین، اگر همراه با دوستانتان به پرندهنگری می روید، امکان اشتراکگذاری لیست خود را با بقیه دارید؛ این کار مخصوصا در سفرهای گروهی بسیار مفید است، چون یک نفر میتواند مسئولیت تکمیل لیست را بر عهده بگیرد و پس تهیهٔ لیست نهایی، آن را با بقیه به اشتراک بگذارد. ضمنا هر کدام از اعضای گروه میتواند تغییرات مدنظرش مثل افزودن عکس و صدا یا تغییر تعداد گونههای مشاهدهشده را در لیست اعمال کند. در نهایت، اخیرا ایبرد پروفایلی برای کاربرانش ایجاد کرده است که نقشهای تعاملی دارد و در آن هر چه تعداد پرندگان مشاهدهشده در استان یا کشوری بیشتر باشد، رنگ آن تیرهتر به نمایش درمیآید.
احتمالا پیش آمده است که بخواهید پرندهای را پیدا کنید، اما ندانید کجا دنبالش بگردید. ایبرد دادههایی بهروز فراهم میکند که میگویند هر پرنده کجا دیده شده است! کاربران با استفاده از قسمت «Species Maps» میتوانند گونهٔ مدنظر خود را جستجو کنند و چک لیستهای بقیه را ببینند تا متوجه شوند که هر گونه کجا دیده شده است. بهعلاوه، هر کاربر میتواند تنظیماتی را انتخاب کند تا ایبرد برای گونههای نادر یا «needs alerts» یعنی گونههایی که فرد هنوز ندیده است، برایش به طور خودکار ایمیل بفرستد. گونههایی که انتخاب میکنید تا برایشان هشدار ارسال شود را میتوانید براساس کشور، استان یا منطقهٔ خاصی تنظیم کنید. اگر واقعا بخواهید چیز جدید و جالبی پیدا کنید، این هشدارها ممکن است روزانه یا حتی ساعتی برایتان ارسال شود. از طریق این هشدارها، هر کسی به راحتی میتواند بفهمد که چه پرندهای در منطقهٔ مدنظرش و در چه زمانی حضور دارد.
به خارج از شهر میروید؟ قبل از آن از ایبرد استفاده کنید تا ببینید چه پرندههایی در مقصدتان دیده میشوند! با استفاده از بخش «Explore Regions» میتوانید تمام مشاهدات اخیر در یک استان یا منطقه را ببینید. همچنین میتوانید از قسمت «Hotspots» استفاده کنید تا فعالترین محلهای پرندهنگری در هر منطقه را ببینید. این ویژگی هم برای برنامهریزی سفری یک هفتهای مختص پرندهنگری و هم برای یک گشت سریع پرندهنگری کاربرد دارد. دلیل سفرتان هر چه باشد، هیچ ابزاری بهتر از دادههای بهروز ایبرد برای برنامهریزی سفرتان وجود ندارد!
پرندهنگری مستلزم مطالعهٔ دقیق است، چون شناسایی گونهها ممکن است با چالش همراه باشد. بهعلاوه باید دربارهٔ مشاهدات صداقت داشت. مسلما همهٔ گونهها نیازمند مستنداتی مثل عکس، ویدئو یا صدا نیستند. با این حال، پرندهنگرها باید دقت کنند تا مطمئن شوند که نهتنها شناسایی گونهشان صحیح است، بلکه شمارش هر گونهشان نیز درست و دقیق است. ایبرد مشاهدات گونههای استثنایی یا تعداد گونههایی که به شکل غیرمعمولی عددشان بالاست را علامتگذاری میکند. در این صورت پرندهنگرها باید مستنداتی از مشاهداتشان ارائه بدهند تا شناساییها دقیق باقی بمانند. حتما باید دربارهٔ مشاهدهتان توضیحاتی بنویسید، اما عکس، ویدئو یا صدا ترجیح دارند.
هر استان و منطقهای در ایبرد، گردآورده و بازبین مختص خود را دارد تا به حفظ دقت در مشاهدات کمک کند. بقیهٔ پرندهنگرها نیز کمک میکنند تا تضمین شود که مشاهدات صحیح هستند. اگر چیزی استثنایی را به ایبرد گزارش کنید، به احتمال خیلی زیاد خبری از بازبین دریافت میکنید که اگر مستندات کافی ارائه نداده باشید، اطلاعات بیشتری از شما میخواهد. اگر چنین ایمیلی دریافت کردید، آن را توهینآمیز تلقی نکنید. این بخشی از فرایند اطمینان از صحت دادههایی است که ایبرد جمعآورده میکند.
مسلما چهار دلیل قبلی بیشتر به نقع پرندهنگرها هستند. اما نباید فراموش کرد که هدف اصلی ایبرد جمعآوری داده برای مطالعات علمی است. چون هر کسی میتواند در ایبرد داده ثبت کند، همه میتوانند به یک شهروند دانشمند تبدیل شوند! دادههایی که پرندهنگرهای معمولی از سرتاسر جهان جمع میکنند، میتواند به دانشمندان کمک کند تا جمعیتهای پرندگان، الگوهای مهاجرتی و پدیدههای غیرمنتظره را مطالعه کنند. پس با اینکه ایبرد میتواند برای پرندهنگرها مفید باشد، با کمک به پرندهنگرها برای اینکه وضعیت پرندهها را دنبال کنند، تا حد زیادی به نفع پرندههایی کار میکند که عاشقشان هستیم.
ایبرد ویژگیهای فوقالعادهٔ دیگری دارد، اما این پنج دلیل میتوانند بهترین بهانه برای استفاده از این پلتفرم باشند. ضمن اینکه پرندهنگری در ایران بسیار نوپاست و تعداد پرندهنگرهایمان نسبت به کشورهای دیگر کمتر است. به همین دلیل، ارزشمند است که هر کسی که به پرندهنگری میپردازد، لیستی از رکوردهای خود را در ایبرد ثبت کند، تا هم سایر پرندهنگرها از این اطلاعات استفاده کنند و هم دادههای لازم برای کارهای علمی فراهم شود.
منبع: everythingbirds.com
مترجم: میترا دانشور