|
معرفی تالاب:
این تالاب نام خود را از شهری تاریخی گندمان که در ضلع شمال شرقی آن واقع شده گرفته است. این منطقه یکی از شکارگاههای بهرام گور و منطقه ییلاقی خانوادههای سلطنتی در قرنهای گذشته بوده که برخی آثار به جا مانده از سکونتگاههای آن زمان در برخی نقاط تالاب به چشم میخورد.
تالاب گندمان به عنوان یکی از آبگیرهای حوزه آبریز آق بلاغ با فاصلهای نهچندان دور از تالاب چغاخور قرار دارد. این تالاب در لیست 10 تالاب برتر پرنده نگری در ایران قرار دارد و در دفتر بین المللی تحقیقات پرندگان آبزی لندن هم ثبت شده است و همچنین تالاب گندمان در فهرست کنوانسیون رامسر به ثبت رسیده است. می گویند 1 ملیون سال سن دارد و آب آن از باران و برف، چشمهها و رودخانه آق بلاغ تامین میشود.
اطراف این تالاب همچون تالاب چغاخور پوشیده از مرغزاری زیباست که معمولاً به عنوان مرتع غنی برای چرای احشام استفاده میشود.
منابع تامین کننده آب تالاب علاوه بر باران و برف، چشمهها (چشمههای حاشیه تالاب چون گل کوچک، گل بزرگ، مرادان و نصیرآباد) و رودخانه آقبلاغ است.
به طوری که بخشی از خروجی تالاب چغاخور به این تالاب سرازیر می شود. مساحت تالاب 1500 هکتار بوده است که در حال حاضر با توجه به تصرفات انجام شده مساحت آن به 980 هکتار رسیده است. تعداد 8 روستا در حاشیه تالاب واقع شده که جمعیتی بالغ بر 10000 نفر را در خود جای داده اند.
در فصل پرآبى عمق متوسط تالاب به حدود 30 سانتیمتر مى رسد. اغلب اراضى تالاب قابلیت نفوذ کمی دارند و شیب آن ها بسیار ملایم (بین صفر تا دو درصد) مى باشد. سطح آب زیرزمینى شیرین نیز بالا و در عمق 75 تا 120 سانتیمتر زمین است.. منطقه گندمان سردسیر است و تقریباً زمستان هایی سخت دارد. سرد ترین ماه سال دی و گرم ترین ماه آن تیر است. غالباً دامداران برای چرا، دام های خود را به این منطقه میآورند و متاسفانه نیمی از تقصیرات کم شدن مساحت تالاب هم به گردن همین دام داران است. در غیر اینصورت، پرندگان بیشترین پوشش جانوری تالاب گندمان را تشکیل می دهند که اغلب آن ها در زمستان به این تالاب مهاجرت میکنند.
موقعیت جغرافیایی:
تالاب گندمان در استان چهار محال و بختیاری و در نزدیکی شهر گندمان از توابع شهرستان بروجن و 90 کیلومتری از شهرکرد قرار دارد
تالاب گندمان در نزدیکی جاده بروجن به لردگان است و 4 کیلومتر با شهر گندمان فاصله دارد.
ارتفاع از سطح دریا:
در ارتفاع 2214 متری از سطح دریا واقع شده است.
راه های دسترسی: از شهر بروجن به سمت جنوب غرب و از طریق جاده دسترسی شهر گندمان و بلداجی و آق بلاغ بعد از 15 کیلومتر به شهر گندمان و در مسیر بعد از 4 کیلومتر به تالاب گندمان می رسیم.
گیاهان: درختان بید، مرغ، جگن، سازو، نی، لویی، زنبق، آلاله آبی، هزار نی، بارهنگ آبی، نخل مرداب، عدسک آبی و بزواش. سه کوله خیز، اسپارگانیوم. یونجه شورپسند
دوزیستان و خزندگان: انواع مارها، قورباغه ها، وزغ سبز، لاک پشت مهمیزدار و برکه ای
پستانداران: گراز، شغال، گرگ، خفاش، روباه، خرگوش، سنجاب زمینی و کفتار
ماهیان: ماهی گورخری، کپور،سگ ماهی، شاه کولی، ماهی پوزه ای، سیاه ماهی و کاراس
پرندگان:
این تالاب که به عنوان زیستگاهی با ارزش در میان 105 زیستگاه مهم پرندگان در ایران شناسایی شده است، در شمار زیباترین تالابهای کشور و مهم ترین کانونهای گردشگری چهارمحال بختیاری قرار داشته و زیستگاهی منحصربفرد برای زمستان گذرانی و تخمگذاری پرندگان مهاجر و اسکان دائم پرندگان بومی محسوب شده وپرنده های مهاجر نواحی سردسیر شمالی با جمعیت های زیاد را در خود جای داده است.
گردآوری: فرشید صمیمی
تصاویر: فرشید صمیمی
تنظیم و ارسال در سایت: ایمان کریمی
منابع:
برای دیدن نسخه انگلیسی اینجا کلیک کنید.
تعدادی از پرندگان رکورد شده در این تالاب تاکنون عبارت اند از:
گونه های رکورد شده تالاب گندمان |
|||||
Common Chiffchaff |
سسک چیف چاف |
56 |
Mallard |
اردک سرسبز |
1 |
Siberian Stonechat |
چک سیبری |
57 |
Ferruginous Duck |
اردک بلوطی |
2 |
White Wagtail |
دم جنبانک ابلق |
58 |
Little Grebe |
کشیم کوچک |
3 |
Gray Wagtail |
دم جنبانک خاکستری |
59 |
Great Crested Grebe |
کشیم بزرگ |
4 |
Common Crane |
درنا معمولی |
60 |
Rock Pigeon |
کبوتر چاهی |
5 |
Pied Kingfisher |
ماهی خورک ابلق |
61 |
Laughing Dove |
قمری خانگی |
6 |
Green Sandpiper |
آبچلیک تک زی |
62 |
Common Cuckoo |
کوکوی معمولی |
7 |
Citrine Wagtail |
دم جنبانک سر زرد |
63 |
Common Swift |
بادخورک معمولی |
8 |
Green-winged Teal |
خوتکا معمولی |
64 |
Eurasian Moorhen |
چنگر نوک سرخ |
9 |
Common Pochard |
اردک سرحنایی |
65 |
Eurasian Coot |
چنگر معمولی |
10 |
Common Sandpiper |
آبچلیک آوازخوان |
66 |
Black-winged Stilt |
چوب پا |
11 |
Great Cormorant |
باکلان بزرگ |
67 |
Northern Lapwing |
خروس کولی سینه سیاه |
12 |
Eurasian Sparrowhawk |
قرقی |
68 |
Greater Sand-Plover |
سلیم شنی بزرگ |
13 |
Long-legged Buzzard |
سارگپه پابلند |
69 |
Common Redshank |
آبچلیک پاسرخ |
14 |
Eurasian Kestrel |
دلیجه معمولی |
70 |
Black-headed Gull |
کاکایی سرسیاه کوچک |
15 |
Common Myna |
مینا |
71 |
Whiskered Tern |
پرستوی دریایی تیره |
16 |
Spanish Sparrow |
گنجشک سینه سیاه |
72 |
White Stork |
لک لک سفید |
17 |
Rock Sparrow |
گنجشک کوهی |
73 |
Gray Heron |
حواصیل خاکستری |
18 |
Water Pipit |
پیپت تالابی |
74 |
Purple Heron |
حواصیل ارغوانی |
19 |
Eurasian Linnet |
سهره سینه سرخ |
75 |
Great Egret |
اگرت بزرگ |
20 |
European Goldfinch |
سهره طلایی |
76 |
Little Egret |
اگرت کوچک |
21 |
Graylag Goose |
غاز خاکستری |
77 |
Cattle Egret |
گاوچرانک معمولی |
22 |
Lesser White-fronted Goose |
غاز پیشانی سفید کوچک |
78 |
Squacco Heron |
حواصیل زرد |
23 |
Ruddy Shelduck |
آنقوت |
79 |
Black-crowned Night-Heron |
حواصیل شب |
24 |
Eurasian Wigeon |
گیلار |
80 |
Eurasian Spoonbill |
کفچه نوک |
25 |
Northern Pintail |
فیلوش |
81 |
Eurasian Marsh-Harrier |
سنقر تالابی |
26 |
Bar-tailed Godwit |
گیلانشاه حنایی |
82 |
Montagu's Harrier |
سنقر گندم زار |
27 |
Great Snipe |
پاشلک بزرگ |
83 |
Eurasian Hoopoe |
هدهد |
28 |
Common Snipe |
پاشلک معمولی |
84 |
Syrian Woodpecker |
دارکوب سوری |
29 |
Common Greenshank |
آبچلیک پاسبز |
85 |
Hooded Crow |
کلاغ ابلق |
30 |
Greater Spotted Eagle |
عقاب خالدار بزرگ |
86 |
Calandra Lark |
طرقه چکاوک |
31 |
Hen Harrier |
سنقر خاکستری |
87 |
Eurasian Skylark |
چکاوک آسمانی |
32 |
White-tailed Eagle |
عقاب دریایی دم سفید |
88 |
Clamorous Reed Warbler |
سسک نیزار پر سروصدا |
33 |
Common Buzzard |
سارگپه استپی |
89 |
Bank Swallow |
چلچله رودخانه ای |
34 |
Great Tit |
چرخ ریسک بزرگ |
90 |
Barn Swallow |
پرستوی معمولی |
35 |
Song Thrush |
توکا باغی |
91 |
European Starling |
سار معمولی |
36 |
Bluethroat |
گلوآبی |
92 |
Isabelline Wheatear |
چک دشتی |
37 |
Common Redstart |
دم سرخ معمولی |
93 |
House Sparrow |
گنجشک خانگی |
38 |
Meadow Pipit |
پیپت صحرایی |
94 |
Western Yellow Wagtail |
دم جنبانک شکم زرد |
39 |
Red-throated Pipit |
پیپت گلوسرخ |
95 |
Corn Bunting |
زرد پره مزرعه |
40 |
Common Chaffinch |
سهره جنگلی |
96 |
Reed Bunting |
زرد پره تالابی |
41 |
Brambling |
سهره دمگاه سفید |
97 |
Garganey |
خوتکا ابرو سفید |
42 |
Twite |
سهره کوهی |
98 |
Northern Shoveler |
اردک نوک پهن |
43 |
European Bee-eater |
زنبورخوار معمولی |
99 |
Gadwall |
اردک ارده ای |
44 |
Water Rail |
یلوه آبی |
100 |
Eared Grebe |
کشیم گردن سیاه |
45 |
Great Bittern |
بوتیمار بزرگ |
101 |
Spotted Crake |
یلوه خالدار |
46 |
Glossy Ibis |
اکراس سیاه |
102 |
Red-wattled Lapwing |
دیدومک |
47 |
Hooded Crow |
کلاغ ابلق |
103 |
Common Tern |
پرستوی دریایی معمولی |
48 |
Baillon's crake |
یلوه نوک سبز |
104 |
Little Bittern |
بوتیمار کوچک |
49 |
Penduline Tit |
چرخ ریسک پشت بلوطی |
105 |
Red-backed Shrike |
سنگ چشم پشت سرخ |
50 |
Tawny pipit |
پیپت خاکی |
106 |
Eurasian Magpie |
زاغی |
51 |
Black headed bunting |
زردپره سرسیاه |
107 |
Rook |
کلاغ سیاه |
52 |
Red crested pochard |
اردک تاجدار |
108 |
Lesser Short-toed Lark |
چکاوک کوچک |
53 |
Marbled duck |
اردک مرمری |
109 |
Crested Lark |
چکاوک کاکلی |
54 |
White headed duck |
اردک سرسفید |
110 |
Sedge Warbler |
سسک جگن زار |
55 |