|
تهیه گزارش: ابراهام شکوهی
سفرهای پرندهنگری دوستانه در باشگاه پرندهنگری ایرانیان سبکی از سفرهای پرندهنگری است که بیشتر در برنامههای یک روزه شاهد آن هستیم و شرکت کنندگان میتوانند با خودروی شخصی خود در برنامه شرکت کنند. برنامه با حضور 8 شرکتکننده از محل قرارمان در جنوب شرق تهران در ساعت 6:45 به سمت روستای توچال واقع در شمال پاکدشت و جنوب پارک ملی خجیر (محیط بانی توچال) آغاز شد. این روستا در منطقه حفاظت شده جاجرود قرار دارد و به عنوان یک روستای هدف گردشگری شناخته شده است. عمده محصول این روستا انار است که باغ های انار در دو طرف جاده نمایان هستند. با گسترش ساخت و ساز ها بافت این روستا تغییر یافته و حالت شهری به خود گرفته است و متاسفانه حال و هوای روستایی خود را از دست داده است. همچنین گردشگری لجام گسیخته باعث شده هجم انبوه گردشگران از پاکدشت و ورامین به سوی این روستا و مناطق اطراف آن سرازیر شوند که عملا هر خانواده با درست کردن آتش با استفاده از چوب و... نقش مهمی در از بین بردن پوشش گیاهی منطقه دارند به طوری که در کل منطقه درختان و درختچههای کمی باقی مانده است. چرای دام و معدنکاری نیز از معضلات دیگر این منطقه است و عملا قرار گرفتن این ناحیه در یک منطقه حفاظت شده بیشتر به یک طنز تلخ مشابه آنچه در بسیاری از مناطق حفاظت شده در جریان است شبیه است.
محیط بانی توچال - پارک ملی خجیر
در ابتدای روستا دیدن زنبورخوارهای اروپایی که اولین مشاهدهی آنها در سال جدید برای اطراف تهران است نوید آمدن پرندگان مهاجر زادآور را به ما میداد. پس از آن پرواز یک دلیجه معمولی به آشیانهش روی یک تیر برق را شاهد بودیم و کمی جلوتر یک چک را مشاهده کردیم. در اطراف پاسگاه محیط بانی تعداد بسیار زیادی خودرو سواری پارک شده بود و مردم زیادی که پیاده به درون منطقه و یا کوههای اطراف می رفتند تقریبا این منطقه را برای پرنده نگری نامناسب کرده بود و اولین چکچکی که مشاهده کردیم قبل از شناسایی به پرواز درآمد. از این محل کمی فاصله گرفتیم و به مسیر خود در جاده کوهستانی ادامه دادیم. در محل مناسبی که صدای پرندگان از آن به گوش میرسید رسیده و به عکاسی و مشاهده چکچک ها و بعد از آن آموزش نکاتی در مورد شناسایی چکچک ها مشغول شدیم و سپس همانطور که در برنامه اعلام شده بود در مسیر کوهستانی توقفهایی برای چند کوهپیمایی مختصر و پرندهنگری داشتیم.
چکچک گوش سیاه - عکس از کاوه نادری
خوشبختانه تعداد بسیار زیادی چکچک در مسیر های پیادهروی مشاهده شد که به دلیل تنوع در گونهها و زیرگونههای چکچک ها و نیاز به مشاهد جزییات پرنده از زوایای مختلف و مخصوصا پشت و دم در حالت باز، با جدیت مشغول عکاسی از این پرندگان شدیم. همچنین مشاهده کلونی گنجشک های کوهی و چند بادخورک کوهی از نزدیک و تیهوهایی که در نهایت زیبایی در یک سمت کوهستان و صدای کبک ها در سمت دیگر کوه حاکی از غنای پرندگان منطقه بود که امید است با کم شدن حضور انسان در این منطقه از آرامش بیشتری برخوردار باشند.
تیهو - عکس از کاوه نادری
کمرکلی بزرگ - عکس از پرهام بیهقی
بادخورک کوهی - عکس از بنفشه کاظمی
چکچک ابلق جنوبی - عکس از زهرا قیامی
برای صرف ناهار با توجه به هجوم مردم به اطراف جاده و کنار رودخانه فصلی، به سمت منطقه ای مناسب پیادهروی کردیم و در کنار یک دیواره صخرهای ناهار مختصر خود را صرف نمودیم و فرصتی برای دیدن برخی حشرات بدست آمد.
پیادهروی تا رسیدن به ماشین ها از مسیر دیگری انجام شد و بعد از آن نیز تا اتمام برنامه چند توقف دیگر برای پرنده نگری و پیمودن مسیرهای کوتاه داشتیم و مجددا موفق به دیدن چکاوک بیابانی و سارگپه هایی که در کوه های دور از دسترس انسان آشیانه داشتند شدیم.
سارگپه پابلند - عکس از پرهام بیهقی
چکاوک بیابانی - عکس از کاوه نادری
ساعت 16:30 برنامه در انتهای مسیر در روستای سنگ تراشان به پایان رسید و پس از آن یکی از شرکت کنندگان با توجه به مشاهده چندین گونهی جدید همراهان را به صرف بستی مهمان کرد.
گونه های مشاهده شده
سارا آیتاله زاده - پرام بیهقی - پگاه جابری - شکوفه شاهمحمد - سارینا صفری - زهرا قیامی - بنفشه کاظمی - کاوه نادری
راهنما: ابراهام شکوهی