|
گزارش ابراهیم شکوهی
این برنامه به سبک سفر دوستانه همراه با خودروی شخصی شرکتکنندگان برنامهریزی شده بود. این بار به دلیل کم بودن تعداد خودروها نسبت به متقاضیان شرکت در برنامه، سه نفر از متقاضیان که بدون وسیله بودند نتوانستند در برنامه ثبت نام کنند و به همین دلیل برنامه با تعداد کمتر از حد نصاب اعلام شده یعنی 8 نفر اجرا شد و سر انجام با دو خودرو راهی برنامه شدیم.
پس از آشنایی اولیه و هماهنگی با همراهان در عوارضی پردیس، وارد جاده هراز شدیم و پس از رسیدن به پلور به سمت پارک ملی لار ادامه مسیر دادیم. در حد فاصل دو راهی رینه تا انتهای جادهی آسفالت سه توقف برای پرندهنگری داشتیم یکی در حاشیهی جاده و دیگری در نزدیکی در دره ای مجاور جاده و مشرف بر روستای پلور و سومین توقف هم با ورود به جاده خاکی فرعی در کنار یک امامزاده. اولین توقف در ساعت 7:30 بود که با پیاده شدن از خودروها حال و هوای بچهها با وزش نسیم خنک صبحگاهی که تفاوت بسیار محسوسی با دمای تهران داشت کاملا عوض شد. در توقف بعدی کمی داخل یکی از درههای جنوب جادهی اصلی شدیم و دقایقی به پرندهنگری پرداختیم و در توقف سوم در به کنار امامزاده در انتهای جادهی خاکی فرعی رفتیم.
دمجنبانک سر زرد - عکس از ابراهیم شکوهی
با توجه به وجود آب برای آشامیدن پرندگان و چند درخت سرسبز در کنار امامزاده و مجاورت با رودخانهی پشت سد پرندگان بیشتری در این منطقه حضور داشتند و با کمی پیاده روی در اطراف توانستیم چند گونهای از پرندگان مورد نظر در این برنامه از جمله سار صورتی رو مشاهده نماییم. دیدن چکچک ایرانی نیز در این قسمت بسیار لذت بخش بود اما با مشاهده تنه سوخته تک درخت تنومند سبزی که تا همین چند وقت پیش محلی برای پرندهنگری ما بود و از دیدن آن لذت میبردیم، باز یادمان آمد که ما مردم نامهربانی با طبیعت سخاوتمند این سرزمین هستیم و امید داریم که قبل از اینکه دیر شود قدر طبیعت و محیط زیست را بدانیم و حافظ آن برای نسلهای بعد باشیم.
حدود ساعت 9 وارد پارک ملی لار شدیم. تعداد خودروهایی که به سمت پارک ملی رهسپار شده بودند بسیار زیاد بود و طبق مشاهدات خودمان در 15 سال گذشته این تعداد به صورت بیضابطه هر سال در حال افزایش است. نکتهای که در این میان جلب توجه میکرد عدم دریافت وجه ورودی پارک ملی توسط محیطبانی بود! مبلغ ورودیه پارک ملی لار به ازای هر خودرو بسیار ناچیز است و از هزینهی چند ساعت پارکینگ عمومی نیز کمتر است. با این حال اگر هزینهای منطقی بایت ورود به پارک ملی دریافت شود و در خود منطقه صرف گردد، میتواند باعث کمک به خودکفایی پارک ملی مانند به وجود آمدن زیرساخت گردشگری گردد و هم میتوان خدمات مناسبی مانند آموزش اولیه در بدو ورود به پارک و ممانعت از ورود گردشگر بیش از ظرفیت برد را برنامهریزی و اجرا کرد. ولی در حال حاضر مبالغی که به عنوان ورودیه دریافت میشود که در این مورد دریافت هم نشد به صندوق ملی محیط زیست واریز میشود و عملا صرف همان منطقه نمیگردد و همواره مناطق با کمبود بودجه و امکانات مواجه اند.
جوجه چکچک ابلق معمولی - عکس از پرستو هدایتزاده
پارک ملی لار بهدلیل نزدیک بودن به تهران و حضور گردشگر انبوه از اواخر بهار تا اوایل پاییز دارای پتانسیل بالایی جهت درآمدزایی برای خود منطقه است. به هر صورت ترافیکی که در جادهی خاکی داخل پارک به دلیل حجم زیاد و بدون ضابطه خودرو ایجاد شده بود را پشت سر نهادیم و به رودخانه دلیچایی که یکی از مقاصد پرندهنگری ما جهت دیدن گونه هدف زیرآبروک بود رسیدیم. در اینجا هم در کنار پل تعداد زیادی خودرو و گردشگر حضور داشت که عملا به هر منطقهای بجز یک پارک ملی شبیه بود. به هر صورت چون این منطقه در دسترسترین محل برای دیدن زیرآبروک بود تصمیم گرفتیم کمی بالاتر از پل در محلی که ازدحام کمتری وجود دارد توقف کرده و ضمن صرف صبحانه در کنار رودخانه به انتظار دیدن زیرآبروک بنشینیم.
خوشبختانه همین اتفاق هم افتاد و توانستیم بدون انتظار زیاد، زیرآبروک را از فاصله نزدیکی مشاهده کنیم. به مسیر خود ادامه دادیم و به محل برخورد شهاب سنگ رسیدیم و توقفی هم برای توضیح در این مورد و تهیه چند عکس داشتیم. در این محل با توجه به دید مناسب به دو جبهه جنوبی و غربی کوه دماوند امکان پیدا کردن پناهگاه بارگاه سوم در مسیر جنوبی و سیمرغ در مسیر غربی را داشتیم که جالب توجه بود.
طرقه کوهی (نر) - عکس از ابراهیم شکوهی
به مسیر خود ادامه دادیم و در محلی که مکان آشیانه چلچلههای کوهی و چلچلههای دمگاه سفید بود رسیدیم و بعد از آن با دقت نظر یکی از همراهان که تجربههای اول پرندهنگری خود را کسب میکرد یک فرد عقاب طلایی را در فاصله نسبتا دور بر فراز کوهستان مشاهده کردیم. حالا باید از رودخانهای که در مسیرمان بود با خودروهای سواری عبور میکردیم که با توجه به کم بودن عمق آب بدون مشکل از آن عبور کردیم.
برای دیدن دریاچه سد در محلی که منظره مناسبی داشت حرکت کردیم ولی با کمال ناراحتی با زبالههایی که توسط گردشگران رها شده بود مواجه شدیم. با همکاری شرکتکنندگان این منطقه از زباله پاکسازی شد و به راه خود ادامه دادیم. مسیر را به سمت انتهای دریاچه سد ادامه دادیم تا به محلی که چکهای بوتهای و چکاوکهای آسمانی زادآوری دارند برسیم. بر خلاف سال گذشته این منطقه خشکتر بود و بسیاری از گیاهان توسط چرای دام از بین رفته بود ولی با این حال توانستیم گونههای مورد نظر خود را مشاهده کنیم.
پیپت خاکی (دشتی) - عکس از پرستو هدایتزاده
باز هم کمی جلوتر رفتیم تا به مناطق سرسبزی که با توجه به مجاورت با رودخانهی لار و نهرهای فرعی آن مکانهای متاسبی برای دیدن برخی از سهرهها مانند سهره گلی است برسیم. با مناسب شدن پوشش گیاهی منطقه توقف کردیم و با کمک همراهان به جستجو برای یافتن پرندگان پرداختیم. صدای سهرههایگلی و چند پرندهی دیگر به گوش میرسید اما به دلیل بلند بودن علفها دیدن آنها به آسانی میسر نبود. اما با کمی صبر و همچنین تغییر مکان و رفتن به داخل علفزار علاوه بر مشاهده سهره گلی توانستیم زردپره سرسیاه و دمجنبانک سر زرد را نیز ببینیم.
مسیر را تا رودخانه بعدی ادامه دادیم و سپس راه برگشت را در پیش گرفتیم. برای صرف ناهار به دنبال مکانی دنج و زیبا بودیم و به سمت انتهای دریاچه سد لار پیش رفتیم که ناگهان با صحنهای بسیار خاص روبرو شدیم. یک دلیجه معمولی ماده به هوا برخواست و پس از چند ثانیه درجا بالزنی به صورت کاملا عمودی به سمت زمین و لای بوتهها شیرجه زد و یک ول را شکار کرد و در همان نزدیکی مشغول خودن آن شد. ما هم فرصت را غنیمت شمردیم و به مشاهده و لذت بردن از این صحنه بکر و تهیه عکس و فیلم پرداختیم.
سهره گلی - عکس از ابراهیم شکوهی
در زمان ناهار هم به دلیل مجاورت با دریاچه سد توانستیم تا حدودی پرندگان آبزی و کنار آبزی را مشاهده و شناسایی نماییم که به دلیل فاصله زیاد تمام پرندهها قابل شناسایی نبودند.
بعد از صرف ناهار به سمت پلور حرکت کردیم و بعضی از همراهان به سمت تهران و برخی به سمت پارکینگ مسیر صعود جبهه جنوبی دماوند برای ادامهی پرندهنگری حرکت کردند و سپس برنامه پایان یافت.
عکس گروهی
پرندگان مشاهده شده در منطقه اول شامل کنار جاده اصلی پلور به لار، دره مجاور جاده و مشرف به پلور و امامزاده:
پرندگان مشاهده شده در محدوده اطراف رودخانه دلیچایی تا رودخانه:
پرندگان مشاهده شده در انتهای سد لار و علفزار و رودخانه:
فهرست کلی پرندگان مشاهده شده در پارک ملی لار
ردیف |
نام گونه |
1 |
کاکایی سر سیاه (جوجه) |
2 |
عقاب طلایی |
3 |
سارگپه پابلند |
4 |
دلیجه معمولی |
5 |
لیل |
6 |
کبک معمولی (فقط صدا) |
7 |
بلدرچین معمولی (فقط صدا) |
8 |
هدهد |
9 |
دمجنبانک ابلق |
10 |
دم جنبانک سرزرد |
11 |
چلچله دمگاه سفید |
12 |
چلچله کوهی |
13 |
بادخورک معمولی |
14 |
پیپت دشتی |
15 |
زیرآّبروک |
16 |
چکاوک آسمانی |
17 |
چکاوک شاخدار |
18 |
چک بوتهای |
19 |
چکچک ایرانی |
20 |
چکچک دشتی |
21 |
چکچک کوهی |
22 |
طرقه آبی |
23 |
طرقه کوهی |
24 |
چکچک گوش سیاه |
25 |
کمرکلی بزرگ |
26 |
کمرکلی کوچک |
27 |
سهره پهلو سرخ |
28 |
سهره پیشانی سرخ |
29 |
سهره گلی |
30 |
زردپره سرسیاه |
31 |
زردپره مزرعه |
32 |
گنجشک خانگی |
33 |
پری شاهرخ (فقط صدا) |
34 |
سار اروپایی |
35 |
سار صورتی |
36 |
کلاغ ابلق |
37 |
غراب |
راهنما: ابراهیم شکوهی
شرکت کنندگان در برنامه: