راهنمای عکاسی و فیلمبرداری اخلاقی از پرندگان

ترجمه‌ای از راهنمای آدوبان برای عکاسی و فیلمبرداری اخلاقی از پرندگان

گردآوری و نگارش: مطهره حکیمی‌نژاد

احترام به پرندگان، زیستگاه و محیط زیست همیشه باید مقدم بر به دست آوردن آن عکس یا فیلم بی‌نقص از سوژه باشد. در اینجا نحوه ثبت مسئولانه عکس‌ها و فیلم‌های پرندگان آورده شده است.

نخستین عنصر اساسی در عکاسی و فیلمبرداری از پرندگان، احترام صمیمانه به پرندگان و محیط زیست آن‌ها است. در هرگونه تعارض منافع، رفاه پرندگان و زیستگاه‌هایشان باید مقدم بر جاه‌طلبی‌های عکاس یا فیلمبردار باشد. در اینجا برخی از دستورالعمل‌های اساسی آورده شده است:

زاغ بور، عکس از حمید بصیر

از ایجاد مزاحمت یا استرس غیرضروری برای پرندگان خودداری کنید.

• از لنز تله‌ استفاده کنید و فاصله کافی را حفظ کنید تا سوژه شما به طور طبیعی رفتار کند. پناهگاه‌ها (Blinds) راهی عالی برای تماشا و عکاسی یا فیلمبرداری از پرندگان بدون ایجاد مزاحمت برای آن‌ها ارائه می‌دهند.
  
  
• هرگز به قصد پراندن پرندگان به آن‌ها نزدیک نشوید: چه یک پرنده‌ی تنها باشند و یا دسته‌ای از پرندگان. این کار فرآیندهای طبیعی مانند استراحت، تغذیه یا شکار را مختل می‌کند و باعث می‌شود آن‌ها انرژی غیرضروری مصرف کنند.
  
  
• اگر نزدیک شدن شما باعث پریدن (پرواز یا فرار) یا تغییر رفتار پرنده شد، شما بیش از حد نزدیک هستید. برخی از پرندگان ممکن است به جای پرواز کردن، بی‌حرکت بمانند یا حالت دفاعی، تهاجمی یا آمادگی برای پرواز به خود بگیرند. مراقب تغییرات وضعیت بدنی باشید که نشان‌دهنده استرس پرنده است، و اگر این علائم را مشاهده کردید، عقب‌نشینی کنید. اگر پرندگان روی شما تمرکز کنند، ممکن است متوجه شکارچی نشوند.
  
  
• از فلاش به ندرت (در صورت امکان) و به عنوان مکمل نور طبیعی استفاده کنید. از استفاده از فلاش برای پرندگان شب‌زی (مانند جغدها و شبگردها) در شب خودداری کنید، زیرا ممکن است به طور موقت توانایی آن‌ها در شکار غذا یا اجتناب از موانع را محدود کند. استفاده از فلاش با فیلتری که فقط نور مادون قرمز را عبور می‌دهد، قابل قبول است.
  
  
• قوانین و مقررات مربوط به مکان مورد نظر را بیاموزید. اگر حداقل فاصله‌ای برای نزدیک شدن به حیات وحش وجود دارد، از آن پیروی کنید.
  
  
• قبل از به اشتراک گذاشتن مکان‌های دقیق پرندگان خاص با سایر عکاسان، فیلمبرداران یا پرنده‌نگران، به دقت در مورد تأثیرات احتمالی بر پرندگان یا زیستگاه‌های آن‌ها، هم به صورت فردی و هم به صورت جمعی، فکر کنید و محتاطانه عمل کنید.
  
  
• داده‌های GPS را از تصاویر/فیلم‌های گونه‌های نادر یا حساس مانند جغدها حذف کنید.
  
  
• از پهپاد (Drone) برای عکاسی یا فیلمبرداری از پرندگان، به ویژه در لانه‌هایشان، استفاده نکنید. اگرچه پهپادها می‌توانند برای محققان و زیست‌شناسان در مستندسازی جمعیت پرندگان (مانند کلونی‌های لانه‌سازی در جزایر) مفید باشند، اما به طور کلی می‌توانند برای پرندگان بسیار مخرب باشند. استفاده از آن‌ها در پارک‌های ملی و برخی پارک‌های ایالتی (در ایالات متحده) نیز غیرقانونی است.
  
  
• در مورد دوربین‌های با فعال‌سازی از راه دور، یا حساس به حرکت احتیاط کنید. گذاشتن چنین دوربین‍هایی در اطراف یک شکار تازه یا مخفیگاه غذا به طور کلی قابل قبول است، اما تهیه طعمه یا سایر وسایل جذب برای جلب حیوان مجاز نیست.
  
  
• نگرانی برای زیستگاه پرندگان نیز ضروری است. به محیط اطراف خود آگاه باشید و احترام بگذارید. از لگدمال کردن پوشش گیاهی حساس یا ایجاد مزاحمت برای سایر حیات وحش خودداری کنید.

پرندگان لانه‌ساز به ویژه آسیب‌پذیر هستند و نیاز به توجه بیشتری دارند.

• فاصله مناسبی از لانه حفظ کنید. اگر از لنز ماکرو استفاده می‌کنید یا لانه را به عنوان نقطه کانونی در یک تصویر/فیلم با لنز واید قرار می‌دهید، حتی اگر دوربین را از راه دور کنترل می‌کنید، احتمالاً خیلی نزدیک هستید. استفاده از لنزهای تله‌فوتو با حداقل فاصله کانونی 500 میلی‌متر توصیه می‌شود.
  
  
• از پراندن پرندگان بالغ، ترساندن جوجه‌ها یا انجام هر کاری که توجه شکارچیان را به لانه جلب کند، خودداری کنید. به عنوان مثال، راه رفتن به سمت لانه می‌تواند هم رد پا و هم رد بو برای شکارچیان به جا بگذارد.
  
  
• هیچ چیز را از اطراف لانه، مانند شاخه‌ها یا برگ‌ها، حرکت ندهید یا نبرید، زیرا این‌ها هم استتار ضروری و هم محافظت در برابر عناصر طبیعی را فراهم می‌کنند.
  
  
• هرگز از پهپاد برای عکاسی یا فیلمبرداری از لانه‌ها استفاده نکنید. آن‌ها می‌توانند باعث آسیب و استرس به جوجه‌ها و والدین شوند.
  
  
• زمان حضور خود در نزدیکی لانه را محدود کنید. حضور انسان، به ویژه اگر طولانی باشد، ممکن است مانع از ترک لانه توسط والدین برای شکار یا بازگشت آن‌ها به لانه برای تغذیه جوجه‌ها یا محافظت از آن‌ها در برابر شکارچیان و شرایط آب و هوایی گرم یا سرد شود.

پرندگان لانه‌ساز ساحلی (کنارآبزیان و پرندگان دریایی) نیاز به مراقبت ویژه دارند.

• به مرزهای مناطق لانه‌سازی طناب‌کشی‌شده احترام بگذارید و فاصله بگیرید.
  
  
• حداقل فاصله 25 متر را از پرندگان لانه‌ساز ساحلی، به ویژه جوجه‌های تنها و ناتوان از پرواز و همچنین والدین در حال پرورش، تغذیه یا خواباندن تخم‌ها، حفظ کنید. ترساندن والدین و فرار از لانه‌هایشان، جوجه‌ها را در برابر شکار سریع توسط کاکایی‌ها و سایر حیوانات و همچنین دماهای شدید و مرگبار آسیب‌پذیر می‌کند.
  
  
• خود را طوری قرار دهید که در خط مستقیم بین منطقه لانه و آب نباشید، زیرا این امر می‌تواند مانع از رفتن خانواده و/یا جوجه‌ها به سمت خط ساحلی برای تغذیه شود. بسیار مهم است که جوجه‌ها تا حد امکان تغذیه کنند تا وزن کافی برای زنده ماندن در مهاجرت پیش رو را به دست آورند. اگر جوجه‌ها در ساحل تغذیه می‌کنند، مراقب باشید که فاصله خود را حفظ کنید تا آن‌ها به سرعت به منطقه لانه/تپه‌های شنی برنگردند.
  
  
• عکس‌ها و فیلم‌های جوجه‌های کنارآبزیان و پرندگان دریایی را با شرح‌های مفصلی همراه کنید که توضیح دهد چگونه به فضا و نیازهای آن‌ها احترام گذاشته‌اید. الگو بودن یک جزء حیاتی از عکاسی/فیلمبرداری اخلاقی است.

جذب پرندگان برای عکاسی/فیلمبرداری امکان‌پذیر است، اما باید به روشی مسئولانه انجام شود.

• ابتدا از خود بپرسید: آیا این کار می‌تواند برای پرنده مضر باشد؟ همیشه در مورد گونه و رفتار آن تحقیق کنید تا پاسخ بهتری برای این سوال پیدا کنید.
  
  
• ایستگاه‌های تغذیه پرندگان، چه برای عکاسی/فیلمبرداری استفاده شوند و چه نشوند، باید تمیز نگه داشته شوند، فقط با مواد غذایی مناسب پر شوند و با در نظر گرفتن ایمنی پرندگان قرار داده شوند.
  
  
• هرگز پرندگان (از جمله شاهین‌ها، جغدها، عقاب‌ها، قوش‌ها و غیره) را با طعمه جذب نکنید. "طعمه" شامل حیوانات زنده (مانند مارها، ماهی‌ها، موش‌ها، جیرجیرک‌ها، کرم‌ها)؛ حیوانات مرده یا اجزای حیوانات؛ گوشت فرآوری‌شده؛ و طعمه‌های مصنوعی مانند موش‌های تقلبی است. طعمه‌گذاری می‌تواند رفتار پرندگان شکاری را به روش‌هایی تغییر دهد که برای آن‌ها مضر است.
  
  
• پخش صدای پرندگان نباید استفاده شود. هنگامی که یک پرنده لانه خود را برای تعقیب یا دفاع از قلمرو خود در برابر یک رقیب یا شکارچی فرضی ترک می‌کند، تخم‌ها و/یا جوجه‌ها در معرض شکارچیان و شرایط آب و هوایی قرار می‌گیرند.

به اموال خصوصی و عمومی احترام بگذارید و ملاحظه حال دیگران را داشته باشید.

• فقط با اجازه وارد زمین‌های خصوصی شوید. در اماکن عمومی مانند پارک‌ها و پناهگاه‌ها، از مقررات محلی، ساعات کار و مناطق بسته آگاه باشید.
  
  
• برای مشاهده‌ی لانه یا پرندگانی که در زمین‌های خصوصی هستند، از صاحب زمین اجازه بگیرید.
  
  
• در موقعیت‌های گروهی، ملاحظه حال سایر عکاسان، فیلمبرداران و پرنده‌نگرانی را که همان پرنده را تماشا می‌کنند، داشته باشید. به یاد داشته باشید که تمایل شما برای عکاسی یا فیلمبرداری از پرنده بر حق دیگران برای مشاهده آن ارجحیت ندارد. گروه‌های بزرگ افراد به طور بالقوه می‌توانند برای پرندگان مزاحمت بیشتری ایجاد کنند، بنابراین ممکن است لازم باشد فاصله بیشتری را حفظ کنید.
  
  
• هنگام انتخاب محل عکاسی/فیلمبرداری (باغ وحش، پناهگاه یا مرکز توانبخشی) اطمینان حاصل کنید که به درستی معتبر است و از بهترین شیوه‌ها پیروی می‌کند.
  
  
• به طور کلی، از عکاسی/فیلمبرداری در باغ وحش‌های غیرمعتبر، مانند باغ وحش‌های کنار جاده‌ای، یا مراکز حیات وحش یا به اصطلاح پناهگاه‌هایی که حیوانات و پرندگان صرفاً برای سرگرمی و سود نگهداری می‌شوند، خودداری کنید.
  
  
• هرگز در مزارع شکار برای عکاسی یا فیلمبرداری نکنید. آن‌ها هیچ استانداردی ندارند، حیوانات برای زندگی در اسارت صرفاً برای سود پرورش داده می‌شوند، و عکس‌ها/فیلم‌های حاصل، توهم یک حیوان در طبیعت وحشی را به تصویر می‌کشند. (توجه داشته باشید که عکس‌ها و فیلم‌های ایجاد شده در مزارع شکار به طور صریح از تمام مسابقات عکس/فیلم پیشرو منع شده‌اند، در حالی که عکس‌های گرفته شده در باغ وحش‌ها اغلب مجاز هستند.)
  
  
• هنگام انتخاب یک کارگاه یا سافاری عکاسی از پرندگان، اطمینان حاصل کنید که از بهترین شیوه‌ها پیروی می‌کند.

پرنده‌نگر‌ها در حال عکاسی، عکس از مطهره حکیمی‌نژاد

در مورد اشتراک‌گذاری و شرح‌نویسی عکس‌ها/فیلم‌های پرندگان خود، چه برای چاپ، آنلاین یا رسانه‌های اجتماعی، با دقت عمل کنید.

• همیشه در شرح خود قید کنید که آیا پرنده در اسارت بوده است و در صورت امکان، شرایط آن را توضیح دهید. صداقت و درستکاری اجزای حیاتی عکاسی/فیلمبرداری اخلاقی هستند و اعتماد بینندگان شما را جلب خواهند کرد.
  
  
• آیا پرنده برای اهداف تحقیقات علمی طعمه‌گذاری شده بود و عکس/فیلم تحت نظارت دقیق محققان گرفته شده است؟ اگر چنین است، مهم است که تا حد امکان توضیح دهید.
  
  
• صداقت و شفافیت در شرح همراه با هر ارسالی ضروری است. کلماتی را انتخاب کنید که داستان واقعی پشت عکس را به تصویر بکشند و در صورت لزوم، رفتار اخلاقی خود با سوژه را شرح دهید. 
  
  
• با هر تصویر و ویدیویی که به اشتراک می‌گذارید، سعی کنید نه تنها به اخلاق، بلکه به نمود این اخلاق در تصویر نیز فکر کنید.