|
جغدی با جثه متوسط و سر گرد و بالهای پهن و گرد است. نر و ماده همشکل و فاقد تغییرات فصلی هستند. پرنده بالغ دیسک صورت کامل به رنگ قهوهای مایل به خاکستری و چشمانی سیاه دارد. فاقد گوشپر است و به جای آن نوارهای سفید رنگی در تارک سر دیده میشود. روتنه قهوهای خرمایی تا قهوهای خاکستری همراه با رگهرگه طولی سیاه است و خط شانهای متشکل از لکههای سفید روی بالها است. در پرواز نوارهای قهوهای تیره روی شاهپرهای پرواز و پرهای دم به خوبی نمایان است. زیرتنه نخودی روشن است و رگهرگه طولی سیاه متراکمی در سینه و به تعداد کمتر در شکم و پهلوها دیده میشود. پرنده نابالغ با بدن پوشیده از کرک و رگهرگه عرضی ناواضح در زیرتنه مشخص میشود.
در طیف وسیعی از زیستگاهها شامل دشتها و تپهماهورها با درختان پراکنده، حواشی آبکندها و رودخانهها، جنگلهای مسن، پارکها و باغهای بزرگ و نیز اطراف مناطق مسکونی دیده میشود و از نواحی بادخیز، بارانی، یخبندان، جنگلهای وسیع و متراکم، پیکرههای آبی، دشتهای بیدرخت و نواحی خشک و بیابانی پرهیز میکند.
به صورت انفرادی یا جفت دیده میشود. جفتها قلمروطلب هستند و از آن در طول سالهای متمادی دفاع میکنند. پروازی به نسبت مستقیم و قوی با بالزدنهای کمعمق دارد. شبفعال است و در طول روز روی درختان بزرگ با شاخوبرگ انبوه نزدیک به تنه اصلی درخت استراحت میکند ولی در دوره جوجهآوری برای تأمین غذای جوجههایش در طول روز نیز در حال فعالیت دیده میشود. به کمک قدرت شنوایی فوقالعاده حساس خود مکان طعمه را از محل نشستن تعیین میکند و با شیرجهای سریع به آن حملهور میشود. نسبت به سایر جغدهای متوسطجثه، رژیم غذایی متنوعتری دارد و عمدتاً از پستاندارانی تا اندازه خرگوشهای جوان، پرندگان، دوزیستان، سوسکها و گاهی کرمها تغذیه میکند.
جوجهآوری از فروردین در درختزارهایی با درختان پراکنده، مناطق سنگی و صخرهای یا ساختمانها آغاز میشود. تکهمسر و گاهی چندهمسر (یک نر با دو ماده) است و آشیانهاش گودی کمعمق در حفرههای موجود در تنه درختان، شکاف سنگها و صخرهها و به ندرت روی زمین یا آشیانههای قدیمی سایر پرندگان است. معمولاً دو تا چهار و به ندرت یک تا هفت تخم بیضی تا نیمهبیضی کوتاه، صاف، تا حدی صیقلی، به رنگ سفید و به ابعاد 1/39 × 7/46 میلیمتر میگذارد. تفریخ تخمها 28 تا 30 روز طول میکشد. جوجهها در بدو تولد پوشیده از کرک، ناتوان و برای تغذیه وابسته به والدین هستند و در حدود 32 تا 37 روزگی آشیانه را ترک میکنند.
زیرگونه S.a.willkonskii به رنگ قهوهای مایل به قرمز تا قهوهای تیره با رگهرگه پهن به رنگ سیاه مقیم نواحی جنوبی دریای خزر از استان گیلان تا شمال غربی خراسان است. زیرگونه S.a. sanctinicolai نیز با روتنه خاکستری کمرنگ و زیرتنه سفید با رگهرگه ظریف به رنگ سیاه به تعداد کمتر مقیم جنگلهای بلوط غرب از استان کرمانشاه (و احتمالاً جنوب غربی آذربایجان) تا استان فارس است.
در فهرست پرندگان حمایتشده ایران قرار دارد و دارای ارزش حفاظتی است.