|
آواز:
عکس از مهرداد مقدم
طول بدن : 110 تا 120 سانتی متر
گستردگی بالها : 220 تا 245 سانتی متر
ویژگی های شناسایی:
درنای معمولی پرندهای با جثه درشت، منقار نوکتیز، گردن و پاهای کشیده و تا حدی شبیه به لکلک سفید است.در پرنده بالغ رنگ کلی بدن خاکستری مایل به آبی مات است و جلوی پیشانی، فاصله چشمها تا منقار و جلوی گردن سیاه و تارک سر قرمز دیده میشود. نوار پهن سفید رنگی از پشت چشمها شروع میشود و در دو طرف گردن ادامه پیدا میکند. شاهپرهای اولیه سیاه و شاهپرهای ثانویه خاکستری مایل به سیاه هستند. شاهپرهای سومین دراز و حجیم بوده و هنگام بسته بودن بالها به شکل دسته جارویی روی دم آویخته میشود. پرنده نابالغ دارای سر و گردن قهوهای مایل به قرمز است و الگوی سیاه و سفید گردن و لکه قرمز در تارک سر را ندارد. پرنده نر و ماده دارای شکل یکسان (نر کمی بزرگ تر) هستند و با تغییر فصل تغییری در شکل ظاهری آنها ایجاد نمیشود.
عکس از ساسان نژادی
رژیم غذایی درنای معمولی را بیشتر مواد گیاهی مثل دانهها، ریشهها ساقههای زیرزمینی، پیاز گیاهان برگها و میوهها تشکیل میدهد. همچنین از مارها، مارمولکها، قورباغهها، حلزونها و کرمها و به ندرت ماهیها، تخم و جوجه پرندگان کوچک و بیمهرگانی چون حشرات و کرمهای خاکی نیز تغذیه میکنند.
زیستگاه:
تالابها، علفزارهای باتلاقی، زمینهای کشاورزی، زمینهای باز اطراف دریاچهها و مردابها، دشتهای سیلابی، خلیجهای یکمعمق دارای پناه زیستگاه مناسبی برای این پرنده محسوب میشود.
عادات رفتاری و زیستی:
به طور کلی درنای معمولی پرندهای اجتماعی است و به صورت گروهی مهاجرت میکند و در طول مسیر دستههای بسیار بزرگی را تشکیل میدهند. و گلههای مهاجر این پرنده به شکل «V» و یا در یک خط پرواز میکنند. پروازی آهسته، باشکوه، منظم و قدرتمند با بالبازرویهای پراکنده و طولانی دارد. در پرواز گردن و پاها گشیده است و بالها در انتها چهارگوش به نظر میرسند. نمایش رقص این پرنده بسیار زیبا و با شکوه است که به تنهایی، جفتی و یا گروهی، سراسر سال بهویژه در دوره جوجهآوری انجام میشود.
زادآوری و تولید مثل:
از اواخر فروردین ماه با تشکیل قلمرو در تالابهای وسیع و کمعمق و باتلاقهایی با نیزارهای وسیع و درختان پراکنده، جوجهآوری در درنای معمولی آغاز میشود. در زمان زادآوری آشیانه خود را بر روی زمین میسازد؛ لانه این گونه به شکل توده مسطح کوچک یا بزرگی از مواد گیاهی است که داخل آن را با کمی الیاف نرم گیاهی میپوشاند. تک همسر است و معمولاً دو و گاهی بین 1 تا 3 تخم میگذارد؛ بین 28 تا 30 روز طول میکشد تا جوجه ها از تخم بیرون بیایند.
پراکنش و فراوانی وزمان مشاهده:
درنای معمولی به تعداد فراوان در تالابهای استانهای خوزستان و فارس و تعداد کمتر در سایر تالابهای عمده در مرکز و جنوب کشور زمستان گذرانی میکنند و در زمان مهاجرت به تعداد کم ولی منظم در نواحی جنوبی دریای خزر دیده میشود. هرساله در اواسط پاییز،جمعیت بالایی از آن در تالاب میقان در استان مرکزی حضور مییابد. اخیراً یک جفت در تالاب پیراحمد کندی و چهار جفت در تالاب ناور در نزدیکی ماکو در استان آذربایجان غربی جوجهآوری کرده است.
منابع:
داوطلبینی که در تهیه این معرفی همیاری نمودند: