|
آبچلیکی با جثه متوسط است که به واسطه رنگ قرمز نارنجی پاها از بسیاری دیگر از کنارآبچرها متمایز میشود. نر و ماده همشکل و دارای تغییرات فصلی هستند. پرنده بالغ در دوره جوجهآوری سر، سینه و روتنه قهوهای خاکستری دارد و خطوخالها و لکههایی به رنگ سیاه یا قهوهای تیره در سراسر بدن دیده میشود. قسمت عقبی روتنه و دمگاه لکه سفید و مثلثیشکل بزرگی دارد و دم دارای خطوط عرضی سیاه و سفید است. حاشیه عقبی بالها سفید و در پرواز به خوبی نمایان است. منقار نارنجی مایل به قرمز با نوک تیره است. در خارج از این دوره رنگ بدن خاکستریتر، یکدستتر و دارای خطوخالهای کمتری است. پرنده نابالغ روتنه قهوهای دارد، پاها زرد مایل به نارنجی است و به واسطه حاشیه نخودی پرها، فلسدار به نظر میرسد.
عکس از وحید اشرفی
علفزارهای مرطوب واقع در مناطق کمارتفاع پست یا با شیب ملایم، مصبهای گلی، دریاچهها، تالابها و پیکرههای آبی شیرین یا لبشور، خلیجهای دارای پناه و سواحل شنی را به عنوان زیستگاه برمیگزیند و زمستانها اغلب در خورها و اراضی گلی و لجنی سواحل دیده میشود.
پرندهای محتاط اما پر سروصدا است. در خارج از دوره جوجهآوری و در زمان مهاجرت دستههای کوچک تا بزرگی تشکیل میدهد. پروازی قوی، چابک و نسبتاً نامنظم دارد که با بالزدنهای پیوسته، بالبازروی و اغلب چرخش به پهلوها همراه است. در زمان پرواز پاهای کشیدهاش تا حدی از دم تجاوز میکند.
جوجهآوری از اواخر فروردین به صورت منزوی یا با تشکیل کلنی در علفزارهای نزدیک پیکرههای آبی آغاز میشود. تکهمسر است و آشیانهاش حفرهای کوچک روی زمین و بین پوشش علفی است که درونش را با مواد گیاهی میپوشاند. معمولاً چهار، گاهی سه و به ندرت پنج تخم گلابیشکل تا بیضی، صاف، تا حدی صیقلی، نخودی کمرنگ تا نخودی مایل به کرم گاهی با تهرنگ زیتونی، با خالها، لکهها و خطوط قهوهای مایل به سیاه یا قهوهای مایل به قرمز و به ابعاد 6/31 × 3/45 میلیمتر میگذارد. تفریخ تخمها 23 تا 24 روز طول میکشد. جوجهها در بدو تولد پوشیده از کرک، توانمند و برای تغذیه مستقل از والدین هستند. پرورش جوجهها 25 تا 35 روز به طول میانجامد.
عکس از میترا دانشور
در تالابهای حوضه دریاچه ارومیه و برخی تالابهای آب شیرین استانهای آذربایجان، کردستان، همدان، کرمانشاه و فارس جوجهآوری میکند. همچنین به تعداد فراوان در اغلب تالابهای عمده کشور به ویژه در نواحی جنوبی دریای خزر، نواحی خراسان و آذربایجان، همچنین استانهای خوزستان، فارس و سیستان و بلوچستان و سواحل خلیج فارس زمستانگذرانی میکند.
در فهرست پرندگان حمایتشده جهانی و ملی قرار ندارد.