|
در گذشته نام این گونه ابچلیک شکیل بوده است که با تصمیم کمیته ثبت پرندگان ایران به تلیله شکیل تغییر نام یافت.
نر و ماده متفاوت و دارای تغییرات فصلی هستند. پرنده نر بالغ در دوره جوجهآوری گوشپرها و پرهای بلند شنل مانندی در اطراف سر و گردن دارد که در طرحها و رنگهای متنوع از سفید تا نخودی، بلوطی، قهوهای تیره و سیاه دیده میشود. سینه و پهلوها سیاه و مابقی زیرتنه سفید است. پرنده ماده در این دوره فاقد شنل سر و گردن است و رنگ بدن تنوع زیادی نشان میدهد، از تارک سر سیاه با روتنه قهوهای تیره و پرهایی با مرکز سیاه و حاشیه سفید تا تارک سر دارچینی قهوهای روشن و روتنه دارچینی با پرهایی با انتهای سیاه و حاشیه روشن. سینه و پهلوها نیز لکههای درشت قهوهای مایل به سیاه دارد. پرنده نر در خارج از دوره جوجهآوری شنل سر و گردن را از دست میدهد و فقط در برخی افراد لکه یا یقه سفیدی در گردن دیده میشود. رنگ کلی بدن خاکستری، پرهای روتنه دارای حاشیه نخودی است و زیرتنه مایل به سفید همراه با خالهای مایل به خاکستری در سینه و پهلوها دیده میشود. پاها و منقار مایل به قرمز است و نوک آن به تیرگی میگراید. ماده در پروبال زمستانه تا حدی شبیه به نر در این زمان است، اما با روتنه روشن، منقار کوتاه و تیره مشخص میشود. پرنده نابالغ شباهت زیادی به پرنده ماده در پوشش زمستانه دارد. سر و روتنه تیره و حاشیه پرهای آن نخودی قهوهای است که به روتنه، نمایی فلسدار داده است. گردن و سینه نخودی و سایر بخشهای زیرتنه سفید است.
عکس از عباس محجوب
حاشیه گلی دریاچههای آب شیرین یا لبشور، تالابها، آبگیرها، شالیزارها و علفزارهای غرقابی و نواحی شخمخورده، همچنین نواحی بین جزرومدی را به عنوان زیستگاه برمیگزیند.
پرندهای اجتماعی است و اغلب در دستههای بزرگ دیده میشود. پروازی نسبتاً آهسته با بالزدنهای عمیق دارد. عمدتاً از بیمهرههایی مانند حشرات و لارو آنها همچنین از مواد گیاهی به ویژه دانه آنها تغذیه میکند. گاهی در آبهای کمعمق راه میرود و در این حال با فرو بردن منقار در گل یا خاکهای نرم طعمه خود را میرباید. همچنین گاهی غذای خود را با نوک زدن از سطح زمین یا از روی گیاهان به دست میآورد.
عکس از عباس محجوب
به صورت بسیار معمول و گسترده مهاجر عبوری بهاره و پاییزه اغلب تالابهای کشور است. در زمان مهاجرت در تالابهای کوچکتر در شمال و غرب کشور یافت میشود، اما در جنوب شرق کشور نسبتاً کمیاب است و به ندرت در سواحل خلیج فارس دیده میشود. همچنین به تعداد کم در تالابهای استانهای خوزستان، فارس و شمال استان سیستان و بلوچستان و به تعداد بسیار کم در استانهای گیلان، تهران، مازندران، بوشهر، هرمزگان و جنوب استان سیستان و بلوچستان زمستانگذرانی میکند. تعداد کمی نیز سراسر تابستان را در تالابهای استان آذربایجان باقی میمانند، اما جوجهآوری نمیکنند.
در فهرست پرندگان حمایتشده جهانی و ملی قرار ندارد.