|
طول بدن : 32 تا 34 سانتی متر
گستردگی بالها : 47 تا 52 سانتی متر
ویژگی های شناسایی: نر و ماده یک شکل و بدون تغییرات فصلی هستند، اما پرنده نر کمی بزرگ تر است. پرنده بالغ سر و روتنهٔ خاکی و گردن کرم رنگ دارد. نوار سیاه پهن و موربی از جلوی پیشانی تا گوشپرها و بعد تا سینه ادامه دارد. دم خاکستری است و هنگام پرواز، حاشیه بلوطی رنگش دیده میشود. سینه به رنگ خاکستری، با نوارهای عمودی سیاه در پهلوهاست. شکم و پوشپرهای زیر دم نخودی هستند. پاها و منقار قرمز و حلقه دور چشمها قرمز مایل به نارنجی است. بالهایشان کوتاه و گرد و پاهایشان بدون پر است. پرنده نابالغ شباهت زیادی به بالغها دارد، فقط طرح سر، گردن و پهلوهایش کمتر واضح است.
بیشتر از بذر گندمیان و علفهای هرز، برگها و کمی از حشرات تغذیه میکند.
زیستگاه: مناطق خشک و نیمه خشک، از دشتهای پست تا ارتفاع 3000 متری، شیبهای سنگی لخت یا دارای سنگریزه، دامنههای سنگی کوهستانها تا جایی که برف باریده باشد، مناطق بوتهای و گاهی اراضی کشاورزی
عادات رفتاری و زیستی: معمولاً دستههای چهار یا پنجتایی تشکیل میدهند، اما وقتی از ارتفاعات بالا به سمت دامنهها مهاجرت میکنند و نیز در فصول سرد سال، گروههایشان بزرگ تر و متشکل از بالغها و نابالغهاست. یک تا دو ساعت بعد از طلوع، گروههای زیادی از آنها برای نوشیدن آب، اطراف گودالهای آب واقع در دامنههای لخت جمع میشوند. با اینکه پروازی قوی و سریع دارد، تمایل زیادی به پرواز ندارد و هنگام احساس خطر، با چابکی و به سرعت به سمت شیبهای بالادست میدود. پروازش سنگین، پرصدا و مستقیم است. پرنده نر هنگام آواز خواندن، نوک صخره میایستد. آوازی خشدار و دوهجایی دارد که بر هجای دوم تأکید میکند: «چوکار، چوکار، چوکار.» نام انگلیسی آن نیز از روی آوازش انتخاب شده است.
زادآوری و تولید مثل: جوجهآوری از اواخر اسفند تا اواخر خرداد و به شکل منزوی در دامنههای باز صخرهای با پوشش گیاهی پراکنده یا در حاشیه کشتزارها شروع میشود. تک همسر است و آشیانهاش گودی کمعمقی است که آن را روی زمین و در پناه صخرهها یا بوتهها میسازد و داخلش را با ساقه و برگ میپوشاند. معمولا هشت تا پانزده و گاهی تا بیست تخم نیمه بیضی، صاف، صیقلی، زرد کمرنگ، نخودی، با خالهای قرمز با ابعاد 31*43 میلی متر میگذارد. تفریخ تخمها 22 تا 23 روز طول میکشد. جوجهها در بدو تولد پوشیده از کرک، توانمند و برای تغذیه مستقل از والدین هستند. تا پاییز کنار والدین میمانند و بعد با خانوادههای دیگر دستههای بزرگی تشکیل میدهند.
پراکنش و فراوانی وزمان مشاهده: به تعداد فراوان مقیم اغلب مناطق کوهستانی و تپهماهوری ایران است.
منابع:
داوطلبینی که در تهیه این معرفی همیاری نمودند: