|
جدّ «کبوتر اهلی» و تا حدی شبیه به «کبوتر جنگلی» و «فاخته» است، ولی به واسطه بالهای بلندتر و نوکتیزتر، لکه سفید در دمگاه، دو نوار سیاه روی شاهپرهای ثانویه و پوشپرهای بزرگ روی بالها و همچنین رنگ سفید پوشپرهای زیر بالها از آنها متمایز میشود. نر و ماده همشکل و فاقد تغییرات فصلی هستند. در پرنده بالغ سر و گردن آبی خاکستری با جلای سبز و بنفش در دو طرف گردن است و روتنه و پوشپرهای روی بالها خاکستری دیده میشود. دمگاه و دم آبی خاکستری همراه با یک نوار قهوهای مایل به سیاه انتهایی است. چشمها زرد مایل به قرمز، منقار سربی رنگ و برآمدگی گوشتی قاعده منقار سفید است. پاها و انگشتان نیز قرمز ارغوانی هستند. پرنده نابالغ شبیه به بالغها ولی تیرهتر و ماتتر است، پوشپرهای زیر بالها خاکستری روشن به نظر میرسد، چشمها خاکستری تا خرمایی، منقار خاکستری تیره و نوک آن صورتی رنگ و برآمدگی گوشتی قاعده آن نیز خاکستری است.
در گستره وسیعی از زیستگاههای سنگی و صخرهای، غارها، قناتها و خرابهها که حفرههای مناسبی برای ساخت آشیانه در دسترس باشد، زیست میکند.
جمعیتهای اهلی این پرنده نیز در حاشیه مزارع در مجاورت مناطق صخرهای، همچنین در شهرها و مناطق مسکونی دیده میشوند. پرندهای بسیار اجتماعی است و در زمان تغذیه و استراحت در دستههای متوسط تا بزرگ دور هم جمع میشوند. سریعتر از «کبوتر جنگلی» و معمولاً در ارتفاع کم پرواز میکند و گاهی اوقات مانورهایی در هوا به نمایش میگذارد. بیشتر از غلات، حبوبات و دانه سایر گیاهان، گاهی از برگهای تازه، جوانهها و بیمهرهها تغذیه میکند.
جوجهآوری از اسفند آغاز میشود. کلنی جوجهآوری در شکافها، غارها و بیرونزدگیهای سنگی و صخرهای و در جمعیتهای اهلی در شکاف ساختارهای انسانساز شکل میگیرد. آشیانه اغلب در مکانهای تاریک به صورت لایه ناچیزی از شاخههای نازک و ریشکها و در مناطق مسکونی از تکههای سیم و موارد مشابه آن است که آن را روی برآمدگیها یا درون حفرهها بنا میکند. معمولاً دو و به ندرت یک تخم نیمهبیضی، صاف، تا حدی صیقلی، به رنگ سفید و به ابعاد 1/29 × 3/39 میلیمتر میگذارد. تفریخ تخمها هفده تا نوزده روز به طول میانجامد. جوجهها در بدو تولد پوشیده از کرک، تا حدی ناتوان و برای تغذیه وابسته به والدین هستند و در ابتدا توسط شیره ترشحشده از چینهدان والدین تغذیه میشوند. پرورش جوجهها 35 تا 37 روز طول میکشد. حداقل پنج دسته تخم در سال میگذارد.
به استثنای تالابهای وسیع، جنگلهای انبوه و بیابانهای خشک، به وفور مقیم سایر مناطق کشور است.
در فهرست پرندگان حمایتشده جهانی و ملی قرار ندارد.