|
طول بدن : 66 تا 81 سانتی متر
گستردگی بالها : 155 تا 193 سانتی متر
ویژگیهای شناسایی:
گلوبادکنک کوچک پرندهای دریایی بزرگ است که بیشتر در مناطق استوایی و نیمه استوایی دیده میشود. به رنگ سیاه و سفید است و بالهایی تیز و کشیده، دمی بلند و دو شاخه، و نوک قلابیشکل دارد. معمولا در حال بالبازروی بر فراز دریاها یا سواحل دیده میشوند و گاهی برای تعقیب پرندگان ماهیخوار دیگر شیرجه میزنند. نرها تقریبا سیاهرنگ هستند، با لکههای سفید در دو سمت شکم که تا زیر بالها کشیده میشود. در زمان زادآوری، نرها یک کیسهی پوستی قرمز بزرگ روی گلو دارند که در هنگام نمایشهای جفتگیری بزرگ میشود. گلو و سینهی مادهها سفید است و سفیدی تا زیر بال هم کشیده میشود، چانه و سر مشکی است و گویی که مقنعه دارد. نابالغها به شکلهای متفاوتی دیده میشوند، سر نارنجی کمرنگ دارند و شکمی سفیدرنگ که به شکل 7 تا دمگاه میرسد که این لکه با بالغ شدن کاهش پیدا میکند.
کوچک ترین گونه از سرده سینهبادکنکهاست که به نام ناوچهمرغها یا مرغ دله نیز شناخته میشوند.
تنها رکورد گلوبادکنک کوچک در ایران - عکس از محمد نظامی
زیستگاه:
در دریاهای استوایی و نیمه استوایی نیمکره جنوبی دیده میشود.
عادات رفتاری و زیستی:
گلوبادکنکها در بین پرندگان بیشترین نسبت سطح بال به وزن بدن را دارند، همچنین داشتن استخوانهای بسیار سبک و بالهای بلند و باریکی باعث میشود قدرت پرواز بسیار بالایی داشته باشند و عمدتا بالبازروی کنند. همچنین برخلاف بیشتر پرندگان دریایی، از جریانهای هوایی گرم برای پرواز استفاده میکنند. در حین پرواز آب میخورند و حمام میکنند. به ندرت شنا میکنند و نمیتوانند روی زمین راه بروند، به همین دلیل روی گیاهان زادآوری میکنند که بتوانند مستقیم از لانه پرواز کنند و فرود بیایند.
گلوبادکنکها روی آب نمینشینند و در حین پرواز ماهیهای پرنده را شکار میکنند، یا طعمههایی را که در سطح آب هستند با نوک بلند و قلابی شکل خود میگیرند. همچنین به دلیل قدرت بالای پرواز، سایر پرندگان دریایی را تعقیب کرده و آزار میدهند تا طعمهشان را رها کنند یا بالا بیاورند و گلوبادکنک در هوا طعمه را بگیرد.
زادآوری:
در مناطق استوایی و زیراستوایی زادآور هستند و در جزایر کوچک و دورافتاده، روی مانگرو یا بوتهها زادآوری میکنند. زمان زادآوری در مناطق مختلف مفاوت است و در اکثر سال زادآوری دارند. در گلههای بزرگ همراه با پرندگان دیگر لانهگذاری میکنند. هر لانه یک تخم دارد که طی 6 تا 7 هفته تفریخ میشود. تا چندین هفته بعد از تفریخ، جوجه از بینم شکار شدن تنها نمیماند و بعد از آن تا 6 ماه داخل لانه میماند. تا زمانی طولانی بعد از خروج از لانه توسط والدین تغذیه میشود و زمان بلوغ جوجه نامشخص است.
بیشتریان پراکنش در استرالیا دیده میشود. بالغین جابجایی کمی دارند ولی نابالغین در اقیانوس هند و آرام پراکنش پیدا میکنند. و به شکل موردی در نیمکرهی جنوبی دیده میشوند. در ایران تنها یک مورد در سال 1403 در استان هرمزگان دیده شده است.
منابع
Orta, J., E. F. J. Garcia, G. M. Kirwan, P. F. D. Boesman, and C. J. Sharpe (2020). Lesser Frigatebird (Fregata ariel), version 1.0. In Birds of the World (J. del Hoyo, A. Elliott, J. Sargatal, D. A. Christie, and E. de Juana, Editors). Cornell Lab of Ornithology, Ithaca, NY, USA. https://doi.org/10.2173/bow.lesfri.01
گردآوری و نگارش: مطهره حکیمینژاد