|
ماکیانی کوچکجثه با پروبال قهوهای راهراه است. نر و ماده متفاوت و فاقد تغییرات فصلی هستند. در پرنده نر بالغ رنگ کلی بدن قهوهای مایل به زرد، همراه با خالها و لکههای قهوهای تیره است که به شکل نوارهایی روی سر، روتنه و پهلوها دیده میشود. زیرتنه نیز قهوهای تا نخودی است که در پهلوها به بلوطی میگراید. همچنین لکه سیاه بزرگی در چانه و گلو و نوارهای یکسره یا منقطعی در گونهها دارد. پرنده ماده تا حدی شبیه به نر اما کمرنگتر است و نبود لکه سیاه در چانه و گلو و نوارهای سیاه در گونهها بهترین روش تشخیص آن از نر است. پرنده نابالغ شبیه به ماده ولی پهلوها راهراه و فاقد خطوط سیاه در زیر گونههایش است.
علفزارهای باز، استپها، کشتزارها و زمینهای باز مسطح و فاقد پوشش درختی و بوتهای تا ارتفاع هزار متر و گاهی بالاتر را به عنوان زیستگاه برمیگزیند. در زمان مهاجرت در حاشیه بیابانها، طول سواحل و جزایر کوچک نیز دیده میشود.
معمولاً به صورت جفت است و بیشتر از آن که دیده شود، صدایش شنیده میشود. هنگام احساس خطر، ناگهان از سطح زمین به پرواز درمیآید و با بالهایی بلند نسبت به جثه کوچکش، سریع و مستقیم پرواز میکند و بلافاصله در پوشش گیاهی متراکم دیگری در همان نزدیکی فرود میآید. همهچیزخوار است ولی بیشتر از دانهها و بیمهرهها و به ویژه حشرات تغذیه میکند.
جوجهآوری از اواسط اسفند تا اوایل شهریور در علفزارها، درختزارها و اراضی مزروعی آغاز میشود. جفتگیری در انواع مختلف شامل تکهمسر، دوهمسر، چندهمسر و درهم ریخته متغیر است و آشیانهاش حفرهای کمعمق است که روی زمین بنا میکند و درونش را با الیاف گیاهی نرم میپوشاند. معمولاً هفت تا دوازده و گاهی شش تا هجده تخم بیضی تا گلابیشکل کوتاه، زرد مایل به سفید یا کرم مایل به زرد، با خالها و لکههای قهوهای شکلاتی، قهوهای مایل به قرمز یا قهوهای روشن را و به ابعاد 4/30 × 23 میلیمتر میگذارد. تفریخ تخمها 16 تا 21 روز طول میکشد. جوجهها در بدو تولد پوشیده از کرک، توانمند و برای تغذیه مستقل از والدین خود هستند، در نوزده روزگی قادرند پرواز کنند، اما همچنان تا چند روز پس از آن در کنار پرنده ماده باقی میمانند.
در شمال و غرب کشور، رشته کوه زاگرس تا مرکز استان فارس و همچنین ارتفاعات استان کرمان و شمال استان سیستان و بلوچستان تابستانگذرانی میکند. همچنین به تعداد اندک در نواحی جنوبی دریای خزر و استانهای خوزستان و فارس زمستانگذرانی میکند.
در فهرست پرندگان حمایتشده جهانی و ملی قرار ندارد.