|
کوچکترین شاهین با بالهای کوتاه و نوکتیز و دم نسبتاً بلند است که به واسطه خط شاربی کمرنگ و نه چندان واضح، طرح صورتش شباهت اندکی با سایر شاهینها دارد. نر و ماده متفاوت (ماده اندکی بزرگتر) و فاقد تغییرات فصلی هستند. پرنده نر بالغ تارک سر و روتنه خاکستری مایل به آبی دارد. زیرتنه نخودی تا قرمز مایل به نارنجی است و خالهای تیره روی سینه و شکم در امتداد هم، نوارهای طولی تشکیل میدهند. شاهپرهای پرواز تیره و دم یک نوار پهن تیره در انتها دارد. ماده بالغ روتنه قهوهای مایل به خاکستری و زیرتنه قهوهای روشن همراه با خالهای تیره بزرگ و فراوان دارد که در امتداد هم نوارهای طولی مشخصی تشکیل میدهند. دم کرمرنگ با حدود پنج نوار عرضی تیره است که نوار انتهایی اندکی پهنتر است. پرنده نابالغ تا حد زیادی شبیه به ماده بالغ به نظر میرسد، اما در روتنه اندکی قهوهایتر و بالها و دم مشخصاً راهراه هستند.
مناطق باز با پوشش گیاهی اندک واقع در ارتفاعات، همچنین دامنه کوهها یا دشتها، کشتزارها، تالابها و تپههای شنی را به عنوان زیستگاه برمیگزیند.
پرندهای اجتماعی نیست، اغلب اوقات سال به تنهایی و به ندرت جفت دیده میشود. پروازی مستقیم با بالزدنهای سریع و قدرتمند دارد و با بالهایی صاف بالبازروی میکند. اغلب در ارتفاع کم و نزدیک به سطح زمین پرواز میکند و با سرعت زیاد به طعمه خود روی زمین یا در هوا حمله میکند. عمدتاً از پرندگان کوچک و تا حدی از جوندگان کوچک، خفاشها، سوسکها و سنجاقکها تغذیه میکند.
معمولاً در شمال کشور به ویژه نواحی جنوبی دریای خزر و به تعداد کمتر در استانهای فارس، سیستان و بلوچستان و خوزستان زمستانگذرانی میکند.
در ضمیمه دوم کنوانسیون منع تجارت بینالمللی گونههای در معرض انقراض (CITES) قرار دارد. در ایران نیز در فهرست پرندگان حمایتشده قرار دارد و دارای ارزش حفاظتی است.