|
طول بدن: 23 تا 29 سانتی متر
گستردگی بالها: 34 تا 38 سانتی متر
ویژگی های شناسایی:
توکای سیاه توکایی با جثه متوسط، سر گرد، دم بلند و بدن سیاه است. بدن پرنده نر به طور کامل سیاه براق است و تنها منقار و حلقه دور چشم زرد نارنجی دیده میشود. پرنده ماده روتنه قهوهای دودی و زیرتنه قهوهای کمرنگ دارد. منقار آن تیره، چانه و گلو سفید مایل به قهوهای و سینه قهوهای خاکستری همراه با حالهای قهوهای تیره است. پرنده نابالغ نیز تا حدی شبیه به پرنده ماده است ولی نخودی تر و دارای خالهای روشن فراوانی در روتنه و زیر تنه است. هماهنطور که گفته شد نر و ماده این گونه از لحاظ ظاهری متفاوت هستند و با تغییر فصل تغییرات اندکی در ظاهر آنها ایجاد میشود.
توکا باغی، پارک وکیل آباد مشهد- عکس از وحید اشرفی
زیستگاه:
درختزارهای متراکم و انبوه، اراضی کشاورزی، تمشکزارها، باغها و پارکها زیستگاه مناسبی برای این پرنده محسوب میشود.
عادات رفتاری و زیستی:
به طور کلی پرندهای محتاط است و هنگام احساس خطر با سردادن صدایی مخصوص با سرعت و عجله به درون پوشش گیاهی انبوه پناه میبرد. در نواحی با منبع غذایی فراوان در تمام طول سال رفتار قلمرو طلبی نشان میدهد و در خارج از دوره جوجهآوری نر و ماده دورن قلمرو جوجهآوری، مکانهای متفاوتی را اشغال و از آن دفاع میکنند. رژیم غذایی توکای سیاه را بیشتر حشرات و کرمها تشکیل میدهد و آنها را از روی زمین شکار میکند. در پاییز نیز از انواع توتها تغذیه میکند.
زادآوری:
از اواسط فروردین با تشکیل قلمرو، جوجهآوری توکای سیاه آغاز میشود. در زمان زادآوری آشیانه خود را در محل انشعاب درختان یا بوتهها، همچنین شکاف دیوارها و ساختمانها میسازد؛ لانه این گونه به شکل کاسهای محکم از علوفه، برگها، ساقهها و شاخهای نسبتاً قطور است که داخل آن را با مخلوطی از گل و الیاف نرم گیاهی، علوفه نرم و برگ میپوشاند. تک همسر و به ندرک چند همسر (یک نر با دو ماده) است و معمولاً چهار تا پنج و گاهی بین 3 تا 9 تخم میگذارد؛ بین 11 تا 17 روز طول میکشد تا جوجه ها از تخم بیرون بیایند.
توکای سیاه به طور معمول در جنگلهای خزری، کوههای کلیبر در آذربایجان شرقی، زاگرس میانی تا استان فارس و ارتفاعات کرمان، باغهای جنوب البرز در اطراف تهران و مناطق پست خوزستان تابستانگذرانی میکند و جوجهآور است. در نواحی جنوبی دریای خزر و به تعداد کمتر در دامنههای جنوب البرز، جنوب زاگرس تا استانهای فارس و خوزستان نیز زمستان گذرانی میکند. همچنین به صورت نسبتاً کمیاب در واحههای بیابانهای طبس استان یزد جوجهآوری میکند.
منابع:
داوطلبینی که در تهیه این معرفی همیاری نمودند: