باشگاه پرنده نگری ایرانیان
اعضا
خانه عضویت پرندگان ایران وبلاگ تماس با ما
باشگاه پرنده نگری ایرانیان
سبد خرید جستجو اعضا زبان

پرندگان ایران چکاوک شاخدار

Text string:
QR Code:
Error correction:
Output format:
Border: modules
Scale: pixels per module
Version range: Minimum = , maximum =
Mask pattern: (−1 for automatic, 0 to 7 for manual)
Boost ECC:
Statistics:
SVG XML code:
نام فارسی: چکاوک شاخدار
نام انگلیسی: Horned Lark
نام علمی: Eremophila alpestris

ویژگی‌های ظاهری

طول بدن: 14 تا 17 سانتی‌متر

گستردگی بال‌ها: 30 تا 35 سانتی‌متر

 

ویژگی های شناسایی:

چکاوکی با جثه متوسط است که به واسطه گلو و صورت زرد کم‌رنگ تا مایل به سفید و گونه‌ها و نیم‌طوق سیاه در جلوی سینه از سایر چکاوک‌ها به آسانی تفکیک می‌شود. نر و ماده تا حد زیادی هم‌شکل و دارای اندک تغییرات فصلی هستند. پرنده بالغ نوار سیاه باریکی روی تارک سر دارد که در کناره‌های سر در بالای چشم‌ها به دو شاه‌پر سیاه کوچک منتهی می‌شود که در نر به میزان قابل توجهی درازتر از ماده است و حالتی شاخ‌مانند را تداعی می‌کند. روتنه خاکستری قهوه‌ای، پهلوها قهوه‌ای مایل به صورتی رگه‌رگه و زیرتنه سفید کرم است. دم نسبتاً بلند و پرهای مرکزی قهوه‌ای مایل به صورتی، پرهای حاشیه‌ای سیاه و بیرونی‌ترین جفت‌پرهای آن سفید چرک است و از سطح زیر یکدست تیره دیده می‌شود. پرنده ماده به واسطه رنگ مات‌تر سر و صورت و رگه‌رگه بیشتر در روتنه به سختی از نر قابل تفکیک است. پرنده نابالغ خال‌های سیاه و سفید فراوان در زمینه قهوه‌ای روتنه دارد. صورت دارای ته‌رنگ زرد و زیرتنه، پهلوها و بالای سینه همراه با لکه‌های تیره دیده می‌شود.

عکس از شهرزاد فتاحی

ویژگی‌های زیستی

زیستگاه:

اراضی سنگلاخی مرتفع بالاتر از سطح رویش درختان و مناطق کوهستانی شیب‌دار با پوشش علفی را به عنوان زیستگاه برمی‌گزیند و زمستان‌ها در ارتفاعات پایین‌تر اغلب در دره‌ها، دشت‌ها و کشتزارهای بایر دیده می‌شود.

عادات رفتاری و زیستی:

در خارج از دوره جوجه‌آوری پرنده‌ای اجتماعی است و اغلب در دسته‌های کوچک تا متوسط دیده می‌شود. پروازی سبک همراه با بال‌زدنهای سریع شبیه به پیپت‌ها دارد. ضمن پرواز بال‌های خود را کاملاً جمع می‌کند که منجر به شتاب زیاد آن می‌شود. غذای خود را ضمن راه رفتن یا دویدن بر سطح زمین پیدا می‌کند. در تابستان بیشتر از حشرات و بذرهای برخی گیاهان و در زمستان فقط از بذرها تغذیه می‌کند.

زادآوری:

جوجه‌آوری از اواخر فروردین در مناطق سنگی و شنی باز و فاقد پوشش گیاهی و یا بسیار تنک آغاز می‌شود. احتمالاً تک‌همسر و قلمروطلب است و اغلب چندین جفت در مجاورت یکدیگر جوجه‌آوری می‌کنند. آشیانه‌ای فنجانی‌شکل با ساختاری سست متشکل از علوفه و ساقه‌های خشک و نازک گیاهان روی زمین بنا می‌کند و اطراف آن را با تعدادی سنگ‌ریزه محدود می‌کند. معمولاً سه تا چهار و گاهی تا شش تخم نیمه‌بیضی، صاف، صیقلی، سفید مایل به سبز کم‌رنگ، با خال‌های فراوان به رنگ قهوه‌ای مایل به نخودی همراه با خطوطی نازک سیاه رنگ و به ابعاد 8/16 × 7/22 میلی‌متر می‌گذارد. تفریخ تخم‌ها دوازده تا سیزده روز به طول می‌انجامد. جوجه‌ها در بدو تولد پوشیده از کرک، ناتوان و برای تغذیه وابسته به والدین هستند. در پانزده تا هجده روزگی آشیانه را ترک می‌کنند و تا مدت کوتاهی پس از آن مستقل می‌شوند.

عکس از آرین اسعدی

پراکنش و فراوانی

معمولاً و به فراوانی در کوه‌های نواحی شمالی و غربی کشور تا ارتفاعات استان کرمان جوجه‌آوری می‌کند و برای زمستان‌گذرانی به ارتفاعات پایین‌تر در حوضه دریاچه ارومیه و نواحی پست شمال‌غربی کشور روی می‌آورد.

وضعیت حفاظت

در فهرست پرندگان حمایت‌شده جهانی و ملی قرار ندارد.


مشاهدات اعضا:


نام: چکاوک شاخدار
عکاس: ابراهیم شفیع زاده
محل مشاهده: دشت لار
تاریخ: 1396/03/10
نام: چکاوک شاخدار
عکاس: شهرزاد فتاحی
محل مشاهده: دشت لار
تاریخ: 1397/03/21
نام: چکاوک شاخدار
عکاس: عباس محجوب
محل مشاهده: پارک ملی لار
تاریخ: 1398/04/27
نام: چکاوک شاخدار
عکاس: مهتاب  احمدی
محل مشاهده: حصارچال
تاریخ: 1398/03/31
نام: چکاوک شاخدار
عکاس: بشیر شریف نیا
محل مشاهده: دشت لار
تاریخ: 1394/04/27
نام: چکاوک شاخدار
عکاس: کورش سلیمانی
محل مشاهده: دشت لار
تاریخ: 1398/06/08
نام: چکاوک شاخدار
عکاس: امیر مدیری
محل مشاهده: دیزین دربندسر
تاریخ: 1401/03/20
نام: چکاوک شاخدار
عکاس: رضا عسکری
محل مشاهده: دریاچه تار
تاریخ: 1403/04/05

         

کلیه حقوق مادی و معنوی این وب سایت متعلق به باشگاه پرنده نگری ایرانیان می باشد