|
|
|
|
|
دارکوبی درشت‌جثه است که به واسطه منقار دراز و قوی، بدن سبز و دمگاه زرد طلایی به آسانی از سایر دارکوب‌ها تفکیک می‌شود. نر و ماده تا حد زیادی هم‌شکل و فاقد تغییرات فصلی هستند. پرنده نر بالغ تارک سر قرمز، لکه چشمی سیاه و نوار شاربی پهنی به همین رنگ دارد که بخش درونی آن قرمز است. روتنه و پوش‌پرهای روی بال‌ها سبز مایل به زرد و شاه‌پرهای اولیه قهوه‌ای تیره با راه‌راه کرم‌رنگ دیده می‌شود. زیرتنه سبز مایل به خاکستری است و قسمت عقبی پهلوها و زیر دم راه‌راه سبز و قهوه‌ای دارد. در پرنده ماده نوار شاربی کاملاً سیاه و فاقد رنگ قرمز درون آن است. احتمالاً سه زیرگونه از این پرنده شامل P.v. viridis سبزتر، P.v. innominatus سبز خاکستری کم‌رنگ‌تر و P.v. bampurensis با ویژگی‌های حدواسط بین این گونه و «دارکوب سبز راه‌راه» در کشور یافت می‌شود. زیرگونه اخیر نوارهای سیاه در سینه و شکم دارد (نظیر دارکوب سبز راه‌راه)، نوارهای روشن و تیره روی پرهای ردیف سوم، شاه‌پرهای ثانویه و دم دیده می‌شود (تا حدی شبیه دارکوب سبز راه‌راه) و منقار دراز، نازک و خاکستری دارد که نوکش زرد است (نه یکدست تیره شبیه دارکوب سبز و نه یکدست زرد شبیه داکوب سبز راه‌راه). پرنده نابالغ شبیه بالغ‌ها ولی کم‌رنگ‌تر است و خط‌وخال‌های تیره فراوانی در طرفین سر و سینه دارد. همچنین نوارهای سیاهی روی شکم و پهلوها دیده می‌شود، روتنه و پوش‌پرهای روی بال‌ها خال‌های سفید زرد و دمگاه زرد با نوارهای سبز و سفید دارد. نوار گونه‌ای نامشخص است که در پرنده نر تا حدی قرمز و فاقد لکه سیاه رنگ چشمی است.
جنگل‌های پهن‌برگ خزان‌کننده، پارک‌ها، باغ‌ها، درختزارها، حاشیه رودخانه‌ها و تاکستان‌ها را به عنوان زیستگاه برمی‌گزیند.
در خارج از دوره جوجه‌آوری پرنده‌ای منزوی است اما گستره خانگی افراد با یکدیگر هم‌پوشانی دارد. پروازی موجی‌شکل با دامنه طولانی دارد و بین هر حرکت بالارفتن، سرخوردن‌های طولانی با بال‌هایی بسته انجام می‌دهد. رفتار تغذیه‌ای در این دارکوب بسیار ویژه است. منقار ضعیف است و فقط برای سوراخ کردن چوب‌های نرم کاربرد دارد اما زبان دراز است و تا حدود ده سانتی‌متر از منقار خارج می‌شود. نوک زبان صاف، پهن، مملو از ترشحات چسبناک غدد بزاقی و دارای تحرک زیادی است، به نحوی که می‌تواند مستقل از سایر قسمت‌های زبان حرکت کند. این ساختار سبب می‌شود تا حشرات به ویژه مورچه‌ها را به راحتی در سوراخ‌ها، درزها و شکاف‌های تنگ و باریک صید کند. معمولاًبرای مورچه‌ها در اطراف درختزارها پرواز می‌کند یا پرندگانی نظیر سنگ‌چشم‌ها را که عادت به جابه‌جا کردن خاک‌ها و تورب‌ها دارند، تعقیب می‌کند. در فصل زمستان و زمانی که برف سطح زمین را پوشانده است، برف‌ها را برای یافتن مورچه‌ها کنار می‌زند و حتی در برف تونل‌هایی برای رسیدن به سطح زمین حفر می‌کند. بیشتر از مورچه‌ها و شفیره‌هایشان تغذیه می‌کند که معمولاً روی زمین باشند، هرچند ممکن است روی شاخه نیز به شکار مورچه‌ها بپردازد.
جوجه‌آوری از اواسط فروردین و با تشکیل قلمرو آغاز می‌شود. تک‌همسر است و آشیانه‌اش را در حفره‌های درختان بنا می‌کند. معمولاً پنج تا هفت، گاهی چهار تا نه و به ندرت یازده تخم بیضی، صاف، صیقلی، به رنگ سفید و به ابعاد 8/31 × 23 میلی‌متر می‌گذارد. تفریخ تخم‌ها 18 تا 19 روز به طول می‌انجامد. جوجه‌ها در بدو تولد عریان، ناتوان و برای تغذیه وابسته به والدین هستند، در 23 تا 27 روزگی آشیانه را ترک می‌کنند و در حدود 21 تا 49 روز پس از آن مستقل می‌شوند.
زیرگونه P.v. viridis معمولاً مقیم جنگل‌های خزری از استان گیلان تا استان گلستان و به تعداد اندک مقیم نواحی غربی و شمالی آذربایجان است. زیرگونه P.v. innominatus مقیم جنگل‌های بلوط در غرب زاگرس از استان کردستان تا استان فارس است. همچنین زیرگونه bampurensis P.v. در جنگل‌های حاشیه رودخانه‌ها در حوضه بمپور بلوچستان دیده می‌شده است اما نزدیک به یک قرن است که از مشاهده آن گزارشی در دست نیست.
در فهرست پرندگان حمایت‌شده جهانی و ملی قرار ندارد.
کلیه حقوق مادی و معنوی این وب سایت متعلق به باشگاه پرنده نگری ایرانیان می باشد
پرندگان ایران
