|
|
|
|
|
صدا:
آواز: 
طول بدن : 5/15 تا 17 سانتی متر
گستردگی بالها : 27 تا 32 سانتی متر
ویژگی های شناسایی:
پرنده‌ای زیبا و صخره دوست که به واسطه رنگ قرمز پر و بال و منقار باریک، خمیده و بلندش به آسانی قابل شناسایی است اما به دلیل زیستگاه خاصش به سختی دیده می‌شود. رنگ کلی بدن این پرنده خاکستری رنگ است که در پرنده نر بالغ تارک سر و گوشپرها خاکستری مایل به آبی است. بخش پایینی صورت، چانه و گلو سیاه رنگ و دمگاه خاکستری کمرنگ می‌باشد. بالها پهن و گرد و در قاعده باریک هستند. پوشپرهای روی بالها قرمز درخشان، شاهپرهای پرواز در قاعده نیز به همین رنگ و در انتها دودی مایل به سیاه دیده می‌شوند و چهار شاهپر اولیه در انتها یک لکه کوچک و یک لکه بزرگ سفید دارند که در پرواز طرحی شبیه به هدهد یا بال پروانه‌ها ایجاد می‌کند. دم در این گونه کوتاه،به رنگ سیاه و در انتها خاکستری است. سینه و زیرتنه خاکستری دودی و پاهای سیاه دارند. پرنده ماده بالغ شبیه به نر در خارج از دوره زادآوری است. تارک سر و روتنه تا حدی قهوه‌ای رنگ، چانه سفید و گلو خاکستری کمرنگ دیده می‌شود. در دوره جوجه آوری نیز لکه دودی رنگی روی سینه دارد.پرنده نر و ماده در دوره جوجه‌آوری متفاوت و فقط نر دارای تغییرات فصلی است.
عکس از آقای پدرام خلیلی
رژیم غذایی دیوار خزک را بیشتر حشرات کوچک و عنکبوت‌ها تشکیل می‌دهد و آن‌ها را از زیر و سطح صخره‌ها، حاشیه نهرها و گاهی روی درختان شکار می‌کند.
زیستگاه: مناطق کوهستانی سنگی و صخره‌ای، پرتگاه‌های پرشیب و دره‌های صخره‌ای سرد و نمناک و تاریک زیستگاه مناسبی برای این پرنده محسوب می‌شود.
عادات رفتاری و زیستی:
به طور کلی دیوار خزک پرنده‌ای منزوی است و در خارج از فصل زادآوری به تنهایی در قلمروهای تغذیه‌ای جداگانه به سر می‌برند.پرواز قوی و نامنظم با حرکات سریع و جهشی دارد که امکان مانور و فرود سریع در اطراف صخره‌ها را برایش فراهم می‌کند. راه رفتن این گونه با جهش‌های کوتاه، متناوب، حرکت‌های اریبی و خزشی همراه است و این توانایی را دارد تا به خوبی بر روی سطوح افقی و عمودی جابه‌جا شود.
عکس از آقای بهنام ملک آرایی
زادآوری و تولید مثل:
از اواخر اردیبهشت تا اواخر خرداد ماه با تشکیل قلمرو، جوجه‌آوری در دیوارخزک آغاز می‌شود. در زمان زادآوری آشیانه خود را در شکاف‌های موجود در صخره‌ها و غارها می‌سازد؛ لانه این گونه به شکل کاسه‌ای از خزه‌ها و علوفه‌ها است که داخل آن را با مو و پر می‌پوشاند. تک همسر است و معمولاً چهار و گاهی بین 3 تا 5 تخم می‌گذارد؛ بین 18 تا 20 روز طول می‌کشد تا جوجه ها از تخم بیرون بیایند.
پراکنش و فراوانی وزمان مشاهده:
دیوار خزک احتمالاً در کوهستان‌های البرز و زاگرس مقیم است اما به دلیل دشواری مشاهده آن در زیستگاه‌های صعب‌العبور حضورش کمتر گزارش شده است. تا کنون از نواحی آذربایجان به سمت شرق تا شمال خراسان گزارش شده است.
منابع:
داوطلبینی که در تهیه این معرفی همیاری نمودند:
کلیه حقوق مادی و معنوی این وب سایت متعلق به باشگاه پرنده نگری ایرانیان می باشد
پرندگان ایران
