|
طول بدن: 15 الی 17 سانتی متر
گستردگی بالها : 21 الی 27 سانتیمتر
ویژگی های شناسایی: زردپره ای متوسط جثه به رنگهای خاکستری و بلوطی است که به واسطه طرح ویژه سر شامل نوارهای سیاه روی سر و صورت خاکستری رنگش به آسانی از سایر زردپره ها قابل تشخیص است.
نر و ماده متفاوت و دارای اندک تغییرات فصلی هستند. در پرنده نر بالغ سر، صورت، چانه، گلو و بخش بالایی سینه خاکستری کمرنگ است. در هر طرف صورت سه نوار سیاه مشخص دارد، یکی در حاشیه تارک سر، یک نوار چشمی از قاعده منقار تا نزدیک به پس سر و یک نوار شاربی که در انتها به نوار چشمی متصل می شود. روتنه و شانه ها بلوطی خرمایی با رگه رگه سیاه و دمگاه بلوطی پر رنگ به نظر می رسد. شاهپرهای پرواز قهو ه ای مایل به سیاه و حاشیه آنها نخودی کمرنگ، پوشپرهای کوچک تر روی بالها خاکستری و پوشپرهای میانی در مرکز سیاه و در نوک خود سفید یا نخودی هستند و نوار بالی مشخصی را تشکیل می دهند.
همچنین پوشپرهای بزرگ تر قهو ه ای مایل به سیاه، در حاشیه نخودی و در انتها سفید نخودی هستند که نوار بالی ناواضح پایینی را به وجود می آورند. دم نیز قهو ه ای مایل به سیاه، حاشیه پرهای داخلی آن نخودی و نیمه بیرونی پرهای خارجی آن سفید است. زیرتنه از بخش بالایی سینه تا پوشپرهای زیر دم یکدست نخودی بلوطی است. منقار خاکستری سربی و پاها قهو ه ای مایل به قرمز هستند.
پرنده ماده بالغ شبیه به نر ولی سر، روتنه و زیرتنه کمرنگ تر دارد و سینه و پهلوها همراه با رگه رگه دیده می شود. پرنده نابالغ شبیه به ماده است ولی فاقد رنگ خاکستری در سر و گلو است و نوارهای بالی چندان مشخص نیستند. همچنین رگه رگه سیاه رنگ بیشتری در تارک سر، روتنه، گلو، سینه و پهلوها دارد، دمگاه یکدست خرمایی است و رگه رگه های تیره بدن در مقایسه با سایر زرد ه پر ه های نابالغ بیشتر و در تضاد بیشتر با رنگ نخودی بدن به چشم می آید.
بیشتر از بذر گیاهان و سایر مواد گیاهی و در دوره جوجه آوری تا حدی نیز از بی مهر ه های کوچک تغذیه می کند.
زیستگاه: دامنه های سنگی و سنگلاخی کوهستانها و تپه های واقع در مناطق نیمه خشک با بوته ها و درختان پراکنده، جنگلهای ارس در ارتفاعات بالا و چمنزارهای سنگلاخی موجود در دامنه ها همراه با بوته های پراکنده را به عنوان زیستگاه برمی گزیند و از مناطق مرطوب،جنگلهای انبوه و کشتزارها دوری می کند.
عادات رفتاری و زیستی:
پرند ه ای منزوی است و در خارج از دوره جوجه آوری به صورت جفت یا در گروه های خانوادگی دیده می شوند.
زادآوری و تولید مثل:
جوجه آوری از اواسط فروردین و با تشکیل قلمرو در دامنه های سنگی و صخر ه ای با پوشش بوته ای و درختی تنک آغاز می شود. تک همسر است و آشیانه اش کاسه ای از علوفه، پوست تنه درختان و خز ه ها است که آن را در شکاف سنگها و صخر ه ها و گاهی درون بوته های کوتاه بنا می کند و درونش را با ریشک ها و مو می پوشاند.
معمولاً چهار تا شش تخم نیمه بیضی، صاف، تا حدی صیقلی، خاکستری خیلی کمرنگ یا سفید مایل به آبی، با خطوط نازک به رنگ سیاه و به ابعاد 15*21 میلی متر می گذارد.
تفریخ تخمها12 تا 13 روز به طول می انجامد. جوجه ها در بدو تولد پوشیده از کرک، ناتوان و برای تغذیه وابسته به والدین هستند، در حدود نه تا 10 روزگی آشیانه را ترک می کنند ولی همچنان در حدود 14 تا 21روز پس از آن توسط والدین تغذیه می شوند. معمولاً یک تا دو دسته تخم در هر دوره جوجه آوری می گذارد.
پراکنش و فراوانی و زمان مشاهده:
به صورت معمول در کوهستان های البرز، شمال خراسان، زاگرس و نیز ارتفاعات استان کرمان جوجه آوری می کند و زمستان ها به ارتفاعات پایینتر مهاجرت می کند.
وضعیت حفاظت:
در فهرست پرندگان حمایت شده جهانی و ملی قرار ندارد.
منابع:
داوطلبینی که در تهیه این معرفی همیاری نمودند: