|
سسکی کوچکجثه با بدن نسبتاً گرد و خپله که به واسطه تارک سر زرد رنگ از بقیه سسکها قابل تشخیص است. نر و ماده تقریباً همشکل و فاقد تغییرات فصلی هستند. احتمال حضور دو زیر گونه از این پرنده در کشور وجود دارد. در زیرگونه قفقازی (R.r. buturlini) پرنده نر بالغ تارک سر زرد مایل به نارنجی و در دو طرف آن نوارهای سیاه رنگی دارد، اما در زیرگونه آسیای مرکزی (R.r. tristis) این نوارهای سیاه وجود ندارد. حلقه دور چشمها سفید، منقار باریک، نوکتیز و سیاه و خط نازکی به همین رنگ از قاعده منقار تا زیر چشمها دیده میشود. پس گردن و دو طرف آن مایل به خاکستری، روتنه و دمگاه خاکستری مایل به سبز و دم خاکستری تیره با حاشیه سبز است. شاهپرهای پرواز خاکستری تیره و حاشیه آنها سبز مایل به زرد دیده میشود. همچنین نوک شاهپرهای ثانویه و پوشپرهای بزرگتر و میانی روی بالها سفید است که دو نوار بالی سفید تشکیل میدهند. زیرتنه سفید نخودی و در سینه و پهلوها قهوهای خاکستری است. پرنده ماده بالغ شباهت زیادی به نر دارد، اما نوار مرکزی تارک سر زرد روشن و روتنه کمرنگتر است. پرنده نابالغ فاقد نوارهای رنگی روی تارک سر است و صورت تیرهتر، روتنه سبزتر و منقار کمرنگتر دارد.
عکس از پرستو هدایت زاده
جنگلها، باغها و درختزارهای متراکم حاشیه رودخانهها و نهرها، بوتهزارها، خلنگزارها و حتی نیزارها را به عنوان زیستگاه برمیگزیند.
در زمستان در دستههای کوچک دور هم جمع میشوند و از قلمرو به طور گروهی دفاع میکنند و در زمان تغذیه اغلب با سایر گونهها به ویژه چرخریسکها دیده میشود. پروازی سریع و سبکبالتر از بقیه سسکها همراه با تغییر جهتهای ناگهانی و گاهی درجابالزنی به منظور جستجوی طعمه دارد. اغلب از حشرات و عنکبوتها تغذیه میکند و آنها را از روی شاخهها و ساقههای بخشهای بالایی درختان و به مقدار کمتر از روی بوتهها یا زمین صید میکند.
زیرگونه R.r. buturlini در نواحی کوهستانی آذربایجان، همچنین استانهای اردبیل و گیلان و به صورت کمیابتر و نامنظمتر به سوی نواحی شرقی البرز و نواحی پست جنوب غربی دریای خزر، همچنین به صورت سرگردان تا استانهای اصفهان و فارس زمستانگذرانی میکند. زیرگونه R.r. tristis فقط یکبار در شرق کشور مشاهده شده است. احتمال جوجهآوری این پرنده در کشور به ویژه در جنگلهای سوزنیبرگ وجود دارد، که نیازمند بررسی بیشتر است.
در فهرست پرندگان حمایتشده جهانی و ملی قرار ندارد.