|
کوچکترین کبوتر است و شباهت زیادی به «فاخته» دارد، اما نسبت به آن اندکی کوچکتر است. همچنین بالهای بلندتر، سری با جلای زرشکی روشن و گردنی با جلای سبز دارد. رنگ سر و گردن و الگوی پروازش نیز تا حدی شبیه به «کبوتر چاهی» است، اما به واسطه فقدان نوار سیاه انتهای دم و نوار تیره حاشیه عقبی بالها قابل تفکیک است. نر و ماده همشکل و فاقد تغییرات فصلی هستند. پرنده بالغ روتنه خاکستری مات، دمگاه خاکستری تیره و لکه سفید بزرگی در روتنه دارد. شاهپرهای اولیه تیره و پوشپرهای زیر بالها خاکستری کمرنگ یا سفید است. منقار زرد مایل به سبز و در قاعده خاکستری مایل به آبی، چشمها و حلقه دور آنها زرد و پاها زرد مایل به قرمز گوشتی تا قرمز کمرنگ است. پرنده نابالغ شباهت زیادی به بالغها دارد، اما رنگپریدهتر و رنگ سینه قهوهای روشن است و جلای رنگی زرشکی روشن و سبز در سر و گردنش دیده نمیشود.
عکس از وحید اشرفی
در استپها، حاشیه زمینهای پست، درههای واقع در مناطق کوهستانی تا ارتفاع 1500 متر و اغلب نزدیک به منابع آبی، باغهای قدیمی و حاشیه کشتزارها به سر میبرد.
به صورت گروهی و در دستههای کوچک دیده میشود و در سرزمینهای زمستانگذرانی دستههای بزرگتری تشکیل میدهد. اواسط روز روی درختان به استراحت میپردازد. کبوتری آرام و بیصدا است، به استثنای دوره جوجهآوری که آوازش شباهت زیادی به فاخته دارد. اغلب در اوایل صبح و نزدیک به غروب آفتاب در اطراف کشتزارها به تغذیه از توت، ذرت، غلات و سایر دانههای گیاهی میپردازد.
جوجهآوری از اواسط اردیبهشت تا اوایل تیر و با تشکیل کلنی آغاز میشود. تکهمسر است و آشیانهاش تودهای از سرشاخهها و شاخههای کوچک است که آن را به صورت سست و بیدوام در شکاف صخرهها، سوراخهای حفرشده توسط سبزقباها در دیوارههای گلی، حفرههای موجود در درختانی نظیر صنوبر، نارون، چنار و یا ساختمانهای مخروبه بنا میکند. معمولاً دو تخم نیمهبیضی، به رنگ سفید و به ابعاد 27 × 37 میلیمتر میگذارد. اطلاعات بیشتری از جوجهآوری این پرنده در دست نیست.
وضعیت این پرنده در کشور دقیقاً مشخص نیست. احتمالاً بومی کمیاب یا مهاجر کرانههای شمال شرقی کشور است. قبلاً در جنگلهای حاشیه رودخانههای هریرود و تجن و سایر زیستگاههای مشابه در شرق خراسان جوجهآوری میکرد و در زمان مهاجرت در استان سیستان و بلوچستان دیده میشد.
در فهرست پرندگان حمایتشده جهانی و ملی قرار ندارد.