|
کلاغی درشتجثه و به رنگ یکدست سیاه که شباهت زیادی به «کلاغ شرقی» دارد ولی به واسطه جثه کوچکتر، بالهای نازکتر (در قاعده)، دم کوتاهتر که در انتها تا حدی ذوزنقهای شکل به نظر میرسد و منقار کوچکتر و نازکتر از آن تفکیک میشود. همچنین به واسطه پرهای افشان بالای رانها در زیرتنه، خپلتر به نظر میرسد. نر و ماده همشکل و فاقد تغییرات فصلی هستند. پرنده بالغ بدن یکدست سیاه با جلای قوسوقزحی (رنگارنگ) دارد. پوست صورت از قاعده منقار تا زیر چشمها عریان است و سفید مایل به خاکستری دیده میشود. چشمها نیز قهوهای و پاها سیاه هستند. پرنده نابالغ به رنگ سیاه مات است و سایه قهوهای رنگی در پس گردن و روتنه آن به چشم میآید. همچنین بر خلاف بالغها، صورت فاقد پوست عریان در قاعده منقار و پوشیده از پرهای سیاه است.
دشتها و درختستانهای باز با پوشش گیاهی کوتاه، حاشیه جنگلها و همچنین اراضی مزروعی باز با درختان پراکنده را ترجیح میدهد و از نواحی خشک سنگی و صخرهای، مناطق تالابی و درختزارهای انبوه و جنگلها پرهیز میکند.
در خارج از دوره جوجهآوری پرندهای اجتماعی است و در زمان تغذیه، استراحت و مهاجرت در دستههای کوچک و بزرگ به دور هم جمع میشوند. پروازی مستقیم، آرام و یکنواخت با بالزدنهای پیدرپی دارد و کمتر بالبازروی میکند. همهچیزخوار است و اغلب از بیمهرهها و دانههای غلات تغذیه میکند. همچنین از مهرهداران کوچک، لاشهها و تکههای مواد گیاهی و جانوری استفاده میکند.
جوجهآوری از اوایل فروردین و به شکل کلنی در درختزارها یا علفزارهای باز با تکدرختان بلند آغاز میشود. گاهی اوقات نیز به واسطه کمبود مکانهای مناسب برای ساخت آشیانه، کلنیهای کوچکی تشکیل میدهند. تکهمسر است و آشیانهاش کاسهای حجیم از ساقهها و شاخههای درختان است که آن را در محل انشعاب شاخههای درختان بنا میکند و درونش را با علوفه، برگها، ریشکها، خزهها، پشم و مو میپوشاند. معمولاً سه تا پنج و به ندرت شش تا نه تخم نیمهبیضی، صاف، صیقلی، به رنگهای متنوع از آبی زیتونی تا سبز مات، با خالها، لکهها و خطوط سبز زیتونی، قهوهای زیتونی، قهوهای تیره و آبی خاکستری و به ابعاد 3/28 × 40 میلیمتر میگذارد. تفریخ تخمها شانزده تا بیست روز طول میکشد. جوجهها در بدو تولد پوشیده از کرک، ناتوان و برای تغذیه وابسته به والدین هستند، در 30 تا 36 روزگی آشیانه را ترک میکنند، اما همچنان تا حدود 42 روز پس از آن توسط والدین تغذیه میشوند.
جوجهآور معمول نواحی مرتفع شمال غربی و غرب کشور، به سمت شرق تا استان تهران و به سمت جنوب تا استانهای اصفهان و کرمانشاه است و به صورت محلی در نواحی جنوبی دریای خزر جوجهآوری میکند. همچنین به تعداد فراوان در شمال و غرب کشور از آذربایجان تا نواحی جنوبی دریای خزر و شمال خراسان، همچنین به سمت جنوب تا استانهای خوزستان و فارس زمستانگذرانی میکند.
در فهرست پرندگان حمایتشده جهانی و ملی قرار ندارد.