|
کلاغی با جثه متوسط و به رنگ یکدست سیاه که شباهت زیادی به «زاغ نوکسرخ» دارد، اما به واسطه منقار زرد کوتاهتر و راستتر (شبیه توکاها)، بالهای کوتاهتر و باریکتر و دم بلندتر از آن تفکیک میشود. نر و ماده همشکل و فاقد تغییرات فصلی هستند. پرنده بالغ، بدن یکدست سیاه با جلای ارغوانی مات دارد. بالها نسبت به زاغ نوکسرخ کوتاهتر، گردتر و بر خلاف آن فقط چهار (نه پنج تا شش) شاهپر اولیه بزرگتر در انتها حالت انگشتی نه چندان واضحی ایجاد میکنند. در پرواز پوشپرهای زیر بالها سیاهتر از شاهپرهای پرواز و به خوبی نمایان است. همچنین پاهای قرمز دارد. پرنده نابالغ به رنگ سیاه مات دیده میشود، پاهای صورتی مایل به خاکستری دارد و نوک منقار زرد رنگش نیز تیره است.
کوهستانها به ویژه ارتفاعات سنگی و صخرهای را ترجیح میدهد و نسبت به زاغ نوک سرخ در ارتفاعات بالاتر به سر میبرد.
پرندهای اجتماعی ولی خجالتی است و اغلب در دستههای کوچک و بزرگ، گاهی به صورت جفت یا در گروههای خانوادگی دیده میشود. پروازی زیبا با بالزدنهای قوی و دم پهنشده دارد که در مناطق صخرهای امکان مانورهای ماهرانهای را برایش فراهم میکند. در طول روز برای یافتن غذا تا ارتفاعات پایینتر پرواز میکند و معمولاً در اواسط روز به ارتفاعات بالاتر باز میگردد. در بهار و تابستان بیشتر از حشراتی نظیر ملخها و سوسکها و در پاییز و زمستان اغلب از میوههای سته و مواد گیاهی و جانوری در دسترس تغذیه میکند.
جوجهآوری از اواخر فروردین و در کلنیهای کوچک در مناطق صخرهای نواحی مرتفع کوهستانی آغاز میشود. تکهمسر است و آشیانهاش کاسهای حجیم از ساقهها، شاخهها و ریشههای گیاهان است که آن را در شکافها و سوراخهای صخرهها و یا در لبه غارها و بیرونزدگیهای سنگی بنا میکند و درونش را با علوفه، برگها، ریشکها، پشم و مو میپوشاند. معمولاً چهار و گاهی سه تا شش تخم نیمهبیضی، صاف، صیقلی، سفید با تهرنگ کرم یا نخودی و به ندرت مایل به سبز، با خالها و لکههای قهوهای تیره، زیتونی قهوهای و خاکستری مایل به ارغوانی و به ابعاد 5/26 × 39 میلیمتر میگذارد. تفریخ تخمها 17 تا 21 روز طول میکشد. جوجهها در بدو تولد پوشیده از کرک، ناتوان و برای تغذیه وابسته به والدین هستند، در 29 تا 31 روزگی پرواز میکنند، اما همچنان در حدود سی تا شصت روز پس از آن توسط والدین تغذیه میشوند.
به صورت محلی مقیم ارتفاعات کوهستانی شمال خراسان، البرز، زاگرس و استان کرمان است و اغلب در ارتفاعات بالای سههزار متر جوجهآوری میکند.
در فهرست پرندگان حمایتشده جهانی و ملی قرار ندارد.