|
|
|
|
|
طول بدن: 32 تا 34 سانتی‌متر
گستردگی بالها: 55 تا 60 سانتی متر
متوسط جثه با بدن باریک، بالهای نوکتیز و دم بلند و در انتها گرد و منقار کوتاه و خمیده است. نر و ماده تقریبا همشکل و فاقد تغییرات فصلی هستند. در پرنده نر بالغ سر، گردن، سینه و روتنه خاکستری دودی است. زیرتنه و زیر بالها سفید همراه با رگه‌رگه عرضی قهوهای سیاه دیده می شود. دم بلند و در انتها سفید است. منقار سیاه و قاعده نیم‌نوک پایین زرد است. همچنین چشمها، حلقه دور چشمها، پاها و انگشتان نیز زرد هستند. ماده‌ها در دو ریخت خاکستری (فراوانتر) و خرمایی رنگ دیده می‌شوند. ریخت خاکستری شبیه به نر ولی گلو و سینه نخودی رنگ است. در ریخت خرمایی، سر، سینه، روتنه، روی بالها و دم نوارهای خرمایی و سیاه دارد و دمگاه قهوهای قرمز دیده می‌شود. پرنده نابالغ ویژگی‌های حد واسط از ماده‌های دو ریخت مذکور را نشان می‌دهد؛ سر، روتنه، پوشپرهای روی بالها و دم خاکستری مات تا قهوهای دارد، دو طرف سر، گلو و سینه سفید نخودی همراه با رگه‌رگه سیاه و شکم و پوشپرهای زیر دم سفید همراه با رگه‌رگه سیاه است. همچنین به واسطه لکه سفید در پس سر به آسانی از بالغ‌ها تفکیک می‌شوند.
از حشرات به ویژه کرمها، لاروها و سوسکها تغذیه می‌کند و آنها را از روی زمین، روی برگ یا شاخه‌های درختان صید می‌کند.
عکس از ویدا شمس
در اغلب زیستگاه‌ها از جمله حاشیه جنگلها، درختزارها، بوته‌زارها، خلنگزارها، نیزارها، پارکها، نواحی باز با درختان پراکنده، پرچینها و مزارع دیده می شود. در خارج از دوره جوجه‌آوری پرنده‌ای منزوی است و اغلب به تنهایی دیده می‌شود ولی در دوره جوجه‌آوری به کمک آواز مخصوصش با افراد همنوع خود ارتباط برقرار می‌کند. پروازی مستقیم با بال‌زدن‌های سریع، عمیق و گاهی نامنظم دارد.
جوجه‌آوری از اوایل خرداد آغاز می‌شود. تک همسر است ولی چندشویی و چندزنی نیز محتمل است. بر حسب فراوانی غذایی، اغلب حدود چند فرد در سرزمین‌های جوجه‌آوری به دور هم جمع می‌شوند. انگل جوجه‌آوری بسیاری از پرندگان از جمله دمجنبانک‌ها، پیپت‌ها، سسک‌ها و صعوه‌ها، دم سرخ‌ها و «سینه سرخ» است. با دوره رهاسازی تخمک و تخمگذاری گونه میزبان اختصاصی خود به تکامل رسیده و اغلب انگل پرنده‌ای می‌شود که خود توسط همان گونه پرورش یافته است. پرنده ماده آشیانه مناسب را انتخاب می کند، آن را از فاصله دور برای مدت طولانی زیر نظر میگیرد و اندک اندک به آن نزدیک می‌شود و در زمان غیبت میزبان، معمولا یک تخم در آن می‌گذارد و یک تخم یا بیشتر، حتی جوجه(های) موجود در آشیانه را به بیرون پرت می‌کند. گاهی نیز دو کوکوی ماده در یک آشیانه تخم می‌گذارند. تا پایان دوره جوجه‌آوری هشت تا 12و حداکثر 25تخم نیمه بیضی، صاف، تا حدی صیقلی، با رنگ‌های متغیر از سفید تا با سایه‌ای به رنگ‌های خاکستری، سبز، آبی، قهوهای یا قرمز و اغلب شبیه به رنگ تخم گونه میزبان، با خال‌های قهوهای مایل به قرمز، قهوهای، خاکستری یا سیاه و به ابعاد 22.7 × 16.9میلیمتر می‌گذارد. از آنجا که تفریخ تخم قبل از تخمگذاری و از لوله‌های تخمبر در کوکوی ماده آغاز شده است، لذا جوجه کوکو طی 11تا 13روز و اغلب زودتر از جوجه‌های میزبان از تخم خارج شده و حدود هشت تا 10ساعت بعد شروع به دفع تخم‌ها یا جوجه‌های میزبان از آشیانه می‌کند. دفع هر تخم یا جوجه میزبان از چند ثانیه تا چند دقیقه طول می‌کشد و برای تخلیه کامل آشیانه حدود سه تا چهار ساعت (گاهی تا سه روز) فعالیت می‌کند. گاهی نیز خود در این تلاش به اشتباه به بیرون از آشیانه سقوط می‌کند. جوجه کوکو در بدو تولد عریان، ناتوان و برای تغذیه وابسته به میزبان است و با تحریک میزبان خود، بیشترین تکه‌های غذای حمل شده به آشیانه را تصاحب می‌کند، در 13تا 21 روزگی به پرواز در می‌آید ولی همچنان 14تا 42 روز پس آن توسط میزبان تغذیه می‌شود.
عکس از میترا دانشور
تابستان‌گذران معمول نوار شمالی کشور، زاگرس، ارتفاعات کرمان و ارتفاعات شمال استان سیستان و بلوچستان است. همچنین به صورت مهاجر عبوری در نواحی وسیعی از کشور دیده می‌شود.
در فهرست پرندگان حمایت شده جهانی و ملی قرار ندارد.
کلیه حقوق مادی و معنوی این وب سایت متعلق به باشگاه پرنده نگری ایرانیان می باشد
پرندگان ایران
