|
پرندهای درشتجثه با گردن، منقار و پاهایی بلند است. نر و ماده همشکل و فاقد تغییرات فصلی هستند. پرنده بالغ سر، گردن، سینه و روتنه سیاه براق با جلای زرشکی و سبز دارد. زیرتنه سفید و پاها، منقار و پوست دور چشم قرمز پررنگ است. در پرنده نابالغ سر، گردن و بالا سینه مایل به قهوهای، روتنه سبز مایل به سیاه و پاها، منقار و پوست دور چشم خاکستری مایل به سبز دیده میشود و جلای رنگی مانند پرنده بالغ را ندارد.
تالابها، رودخانهها، دریاچهها و مصبهای مشجر را به عنوان زیستگاه برمیگزیند.
اغلب به صورت انفرادی دیده میشود. با گردن و پاهای کشیده و بالزدنهای آرام پرواز میکند. گاهی بالبازروی میکند و در هنگام فرود بالهای خود را کاملاً باز نگاه میدارد. به آرامی و با گردن عمودی راه میرود و در هنگام استراحت منقار را میان بالها قرار داده و اغلب روی یک پا میایستد. برای تغذیه معمولاً بالهای خود را باز میکند و با ایجاد سایه بر سطح آب طعمه خود را میبیند و با حرکت سریع گردن آن را صید میکند. عمدتاً از ماهیها، همچنین از حشرات، دوزیستان و خزندگان و گاهی نیز از پستانداران کوچک تغذیه میکند.
جوجهآوری از اواخر فروردین تا اواسط اردیبهشت و به طور منزوی (به ندرت دو آشیانه روی یک درخت) در نواحی تالابی و باتلاقی جنگلی امن با درختان کهنسال در کنار تغذیهگاههای مناسب آغاز میشود. آشیانهاش تودهای بزرگ از شاخ و برگ درختان است که آن را در بالای درختان تنومند و کهنسال بنا میکند و درونش را با خزهها، علوفه نرم، برگها و حتی تکههای کاغذ و پارچه میپوشاند. گاهی نیز آشیانههای قدیمی خود یا پرندگان شکاری را ترمیم میکند و مورد استفاده قرار میدهد. معمولاً چهار، گاهی سه تا پنج تخم بیضی کوتاه، صاف، سفید با تهرنگ سبز و به ابعاد 7/48 × 6/65 میلیمتر میگذارد. تفریخ تخمها 30 تا 35 روز به طول میانجامد. جوجهها در بدو تولد تا حدودی پوشیده از کرک، تا حد زیادی ناتوان و برای تغذیه وابسته به والدین هستند. در ابتدا با غذای نیمههضمشده که والدین در دهانشان میریزند، تغذیه میشوند و اندک اندک خودشان از غذای ریختهشده بر کف آشیانه استفاده میکنند. پرورش جوجهها 63 تا 71 روز طول میکشد.
احتمالاً به تعداد کم در نواحی دور افتاده در کوههای البرز، زاگرس، شمال خراسان و ارتفاعات استان کرمان جوجهآوری میکند. تعداد کمی نیز در طول تابستان در پناهگاه حیات وحش میانکاله مشاهده میشوند اما جوجهآوری نمیکنند. همچنین تعداد بسیار کمی در استانهای فارس، سیستان و بلوچستان و هرمزگان و نیز در امتداد رودخانههای دائمی در جنوب کشور زمستانگذرانی میکنند.
در ضمیمه II کنوانسیون منع تجارت بینالمللی گونههای در معرض انقراض (CITES) قرار دارد. در ایران نیز در فهرست پرندگان حمایتشده قرار دارد و دارای ارزش حفاظتی است.