|
کوچکترین ماهیخورک با بدن شکیل و رنگین، سر بزرگ، منقار دراز و ضخیم و دم کوتاه است. نر و ماده همشکل و فاقد تغییرات فصلی هستند. پرنده بالغ با تارک سر و بالهای سبز آبی، روتنه و دم آبی روشن و زیرتنه نارنجی قهوهای به آسانی قابل شناسایی است. لکه سفیدی در چانه و دو طرف گردن و لکه نارنجی رنگی در گونهها دارد. منقار در پرنده نر کاملاً سیاه و در پرنده ماده در قاعده نیمنوک پایین قرمز است. پاها نیز به رنگ قرمز روشن دیده میشود. پرنده نابالغ شبیه به بالغها است، اما اندکی سبزتر و با پاهای گوشتی رنگ تا نارنجی دیده میشود.
پیکرههای آب شیرین را به آبهای شور و لبشور ترجیح میدهد و اغلب اطراف رودخانهها، آبراههها و دریاچههای آب شیرین همچنین استخرهای پرورش ماهی دیده میشود. در خارج از دوره جوجهآوری نیز در اطراف مصبها، تالابهای شور، سواحل، درختزارهای باز و حتی اراضی کشاورزی که ممکن است فاصله زیادی از پیکرههای آبی داشته باشند به سر میبرد.
در خارج از دوره جوجهآوری پرندهای تکزی و دارای قلمرو تغذیهای است و به ندرت به صورت گروهی دیده میشود. پروازی سریع، مستقیم و در ارتفاع کم بر فراز آب دارد. به منظور صید طعمه برای مدت طولانی روی شاخهای بر فراز آب مینشیند و یا درجا بال میزند و پس از تعیین موقعیت طعمه با سر به داخل آب شیرجه میرود. بیشتر از ماهیهای آب شیرین و حشرات آبزی و به ندرت از سختپوستان، نرمتنان، دوزیستان، خزندگان و حشرات خاکزی تغذیه میکند.
جوجهآوری از اواخر فروردین و با تشکیل قلمرو در دیوارههای گلی عمودی در حاشیه پیکرههای آبی و گاهی دور از آب آغاز میشود. تکهمسر است و آشیانهاش تونلی به طول سی تا نود سانتیمتر، قطر حدود پنج تا شش سانتیمتر و با اتاقکی در انتها است که کف آن را با استخوانهای ماهی مفروش میکند. گاهی نیز از سوراخ جوندگان نظیر خرگوشها استفاده میکند. معمولاً شش تا هفت، گاهی چهار تا هشت تخم بیضی کوتاه تا کروی، صاف، براق، به رنگ سفید و به ابعاد 8/18 × 6/22 میلیمتر میگذارد. تفریخ تخمها 19 تا 21 روز به طول میانجامد. جوجهها در بدو تولد عریان، ناتوان و برای تغذیه وابسته به والدین هستند. پرورش جوجهها 23 تا 27 روز طول میکشد. معمولاً یک تا دو و به ندرت تا چهار دسته تخم در هر دوره جوجهآوری میگذارد.
تعداد فراوان مقیم نواحی جنوبی دریای خزر و به صورت کمیاب مقیم استانهای خوزستان و فارس است. همچنین به صورت تابستانگذران در تالابهای نواحی آذربایجان دیده میشود. زمستانگذرانی این پرنده در تالابهای مناسب در اطراف تهران، نواحی مرکزی و جنوبی کشور تا سواحل خلیج فارس و جنوب استان سیستان و بلوچستان است و در زمان مهاجرت به صورت عبوری در مناطق وسیعی از کشور دیده میشود.
در فهرست پرندگان حمایتشده جهانی و ملی قرار ندارد.