|
جغدی کوچکجثه است که شباهت زیادی به «مرغ حق» دارد، اما به واسطه پروبال خاکستریتر با رگهرگه تیره و عمودی ظریفتر در سینه و پشت، فقدان لکههای سفید در تارک سر و پس گردن و نیز دیسک صورت کمرنگتر از آن متمایز میشود. نر و ماده همشکل و فاقد تغییرات فصلی هستند. در پرنده بالغ روتنه قهوهای خاکستری با رگهرگه تیره ظریف دیده میشود و خطوط شانهای روی بالها زرد مایل به نخودی است. گوشپرهایش پهن و ضخیم و دیسک صورتش خاکی قهوهای است. زیرتنه کمرنگتر است و رگهرگه کمتری نسبت به پشت دارد. پرنده نابالغ با گوشپرهای کوتاه و نامشخص و زیرتنه دارای نوارهای عرضی روشن از بالغها متمایز میشود.
حضور این گونه به نواحی خشک و نیمهخشک محدود میشود و اغلب در درختزارهای حاشیه رودخانهها، کشتزارها، باغهای وسیع، بوتهزارها، کوهپایهها، استپها همچنین مناطق مسکونی و پارکهای درونشهری دیده میشود و از نواحی کوهستانی پرهیز میکند.
شب فعال است، در طول روز در حفرهها یا بین شاخوبرگ انبوه نزدیک به تنه اصلی درخت به طور قائم مینشیند و با چشمانی نیمهباز به استراحت میپردازد. پروازی سریع شبیه به خفاشها دارد و حشرات را در حین پرواز شکار میکند. همچنین از پستانداران کوچک، پرندگان و مارمولکها نیز تغذیه میکند.
جوجهآوری از اواسط فروردین آغاز میشود. تکهمسر است و آشیانهاش حفرهای فاقد پوشش در تنه درختان است. همچنین از آشیانههای قدیمی «زاغی» نیز استفاده میکند. معمولاً چهار تا شش تخم بیضی کوتاه تا نیمهبیضی کوتاه سفید و به ابعاد 3/27 × 3/31 میلیمتر میگذارد. تفریخ تخمها 26 تا 28 روز به طول میانجامد. جوجهها در بدو تولد پوشیده از کرک، ناتوان و برای تغذیه وابسته به والدین هستند. پرورش جوجهها 28 تا 30 روز طول میکشد.
زیرگونه O.b.exiguus با جثه کوچکتر و به رنگ خاکستریتر در امتداد دامنههای جنوبی زاگرس در استانهای فارس و کرمان جوجهآوری و میکند. زیرگونه O.b.semenowi با جثه بزرگتر و به رنگ نخودی شنی در استان سیستان و بلوچستان جوجهآوری میکند و در خراسان به صورت تابستانگذران نیز ثبت شده است. همچنین به صورت زمستانگذران و مهاجر بهاره و پاییزه در استانهای خوزستان، بوشهر، هرمزگان و سیستان و بلوچستان دیده میشود که احتمالاً مربوط به زیرگونه درشتجثه O.b. brucei به رنگ مایل به خاکستری است (ردهبندی و پراکنش این گونه در کشور به بررسیهای بیشتری نیاز دارد).
در فهرست پرندگان حمایتشده ایران قرار دارد و دارای ارزش حفاظتی است.