|
اندکی بزرگتر از «سار» است و به واسطه بدن قهوهای تیره، سر مایل به سیاه، پوست عریان و زرد رنگ دور چشمها و منقار نسبتاً قوی و زردش از سایر سارها قابل تشخیص است. نر و ماده همشکل و فاقد تغییرات فصلی هستند. پرنده بالغ منقار کوتاه، قوی و نوکتیز به رنگ زرد و همچنین لکه پوستی عریان به رنگ زرد مایل به نارنجی در فاصله چشمها تا منقار، گونهها و گوشپرها دارد که در سر تیرهرنگش به خوبی نمایان است. تارک سر تخت و در قسمت جلو کمی کاکلدار به نظر میرسد. روتنه و دمگاه قهوهای شرابی است. بالها مایل به سیاه و قاعده شاهپرهای اولیه و پوشپرهای آن سفید است و تشکیل لکه سفید بزرگی میدهد که از رو و زیر بالها به خوبی دیده میشود. دم سیاه و پرهای آن در انتها سفید هستند و لکههای سفید مشخصی در دو طرف انتهای دم تشکیل میدهند (سفیدی انتهای پرهای مرکزی اغلب به چشم نمیآید). زیرتنه نیز قهوهای شرابی، پوشپرهای زیر بالها، پرهای کلوآک و پوشپرهای زیر دم سفید و پاها زرد هستند. پرنده نابالغ شبیه بالغها است، اما رنگ بدن ماتتر است، زیرتنه کمی رگهرگه و تارک سر فاقد کاکل است.
در باغها، اراضی مزروعی، علفزارها و همچنین در اطراف مناطق مسکونی روستاها و شهرها دیده میشود. توانایی زیادی در سازگاری با زیستگاههای مختلف و استفاده از منابع غذایی متنوع دارد و در نتیجه به سرعت در مناطق جدید مستقر میشود.
اغلب به تنهایی یا جفت دیده میشود. گاهی نیز برای صید حشرات در مزارع در حال شخم در دستههای کوچکی دور هم جمع میشوند. از نزدیک شدن به انسان واهمهای ندارد، به خوبی رام و دستآموز میشود و توانایی زیادی در تقلید صدا دارد. پروازش نه چندان سریع همراه با بالزدنهای پیدرپی است. همهچیزخوار است و از مهرهداران کوچک نظیر قورباغهها، مارمولکها و موشها، همچنین زبالهها و لاشهها تغذیه میکند.
جوجهآوری از اوایل اردیبهشت و با تشکیل قلمروهای کوچک در شهرها و روستاها، همچنین بوتهزارها و اراضی مزروعی آغاز میشود. تکهمسر است و جفتها دائمی هستند، اما در صورت مرگ یکی از آنها، جفت دیگری جایگزین میشود. آشیانه، توده سستی از ساقهها و شاخهها است که آن را در شکافها و حفرههای طبیعی و مصنوعی نظیر درختان، پوشش گیاهی انبوه، صخرهها، دیوارها یا زیر شیروانی سقفها بنا میکند و گاهی دورنش را با برگ، پر و سایر الیاف نرم طبیعی و مصنوعی میپوشاند. معمولاً چهار تا پنج تخم بیضی یا گلابی شکل، صاف، آبی تا آبی مایل به سبز و به ابعاد 5/21 × 30 میلیمتر میگذارد. تفریخ تخمها سیزده تا هجده روز به طول میانجامد. جوجهها در بدو تولد پوشیده از کرک، ناتوان و برای تغذیه وابسته به والدین هستند، در 22 تا 35 روزگی آشیانه را ترک میکنند اما همچنان تا چند هفته پس از آن توسط والدین مراقبت و تغذیه میشوند. معمولاً تا سه دسته تخم در هر دوره جوجهآوری میگذارد.
در گذشته فقط مقیم نواحی جنوب شرقی استان سیستان و بلوچستان بود، اما به تدریج محدوده پراکنشش به سوی غرب تا استان هرمزگان گسترش یافت. در سالهای اخیر به عنوان پرنده زینتی سخنگو، به بسیاری از نقاط کشور منتقل و رهاسازی شده و در حال حاضر با زیستگاههای مختلف سازگار شده است.
در فهرست پرندگان حمایتشده جهانی و ملی قرار ندارد.