|
از اردکهای رویآبچر بزرگجثه با آینه بالی بنفش و حاشیه سیاه و سفید است. نر و ماده متفاوت و دارای اندک تغییرات فصلی هستند. پرنده نر در دوره جوجهآوری بدن خاکستری، سر سبز و سینه بلوطی دارد که طوق سفید باریکی دور گردنش دیده میشود. دم سفید است و دو پر سیاه روی آن به طرف بالا فر خورده است. پرنده ماده بدن قهوهای راهراه، تارک سر و خط چشمی تیره دارد. پرنده نر در دوره پرریزی شبیه به ماده است اما به واسطه تارک سر سیاهتر، روتنه خاکستریتر و سینه خرمایی از ماده متمایز میشود. پرنده نابالغ شبیه به پرنده ماده است، اما ماتتر و خطوط روتنه باریکتر است.
عکس از راهله مهرآسا
آبهای شیرین راکد یا با جریان آرام، مصبها، گسترههای آبی لبشور و شور کمعمق دارای پناه، رودخانههای کمعمق و نیزارهای انبوه را به عنوان زیستگاه برمیگزیند.
پرندهای اجتماعی است و در تمام طول سال در دستههای بزرگ به سر میبرد. پروازی سریع و قوی با بالزدنهای کمدامنه دارد و به طور عمودی از سطح آب به پرواز درمیآید. برای یافتن غذا آبهای کمعمق را فیلتر میکند و یا با فرو بردن سر و گردن درون آب تغذیه میکند. همهچیزخوار است، اما اغلب از مواد گیاهی و به مقدار کمتر از مواد جانوری مانند حلزونها، کرمها و بچه قورباغهها تغذیه میکند.
جوجهآوری از اوایل بهار آغاز میشود. تکهمسر است و آشیانهاش چالهای کوچک و کمعمق پوشیده از برگها، علوفه نرم و سایر مواد گیاهی است. آشیانه را معمولاً در سطح زمین و در لابهلای پوشش گیاهی بلند نظیر علفها و بوتههای نواحی تالابی بنا میکند و درونش را با کرک و پر میپوشاند. معمولاً ده تا دوازده، گاهی هفت تا شانزده تخم بیضی تا نیمهبیضی، صاف، صیقلی، سبز کمرنگ یا سبز مایل به آبی، گاهی کرم با تهرنگ سبز و به ابعاد 41 × 2/57 میلیمتر میگذارد. تفریخ تخمها 28 تا 29 روز به طول میانجامد. جوجهها در بدو تولد پوشیده از کرک، توانمند و برای تغذیه مستقل از والدین هستند و پس از خروج از تخم توسط والدین به طرف آب هدایت میشوند. پرورش جوجهها پنجاه تا شصت روز طول میکشد.
به فراوانی در تمام تالابهای ایران (به ندرت در بخشهای جنوب شرقی) زمستانگذرانی میکند. همچنین در تالابهای آذربایجان و نواحی جنوبی زاگرس تا استان فارس جوجهآوری میکند. به تعداد کم نیز طی تابستان در تالابهای جنوب دریای خزر دیده میشود و به احتمال زیاد در این نواحی جوجهآوری میکنند.
در فهرست پرندگان حمایتشده جهانی و ملی قرار ندارد.