|
|
|
|
|
نوشته حمید جباری
این سفر با حضور 9 نفر از دوست‌داران طبیعت و با هدایت حمید جبّاری در روز 2 تیرماه 1402 انجام شد. ما سوار بر سه ماشین سواری عازم شمشک و دربندسر در منطقه حفاظت شده البرز مرکزی، یکی از زیباترین و سبزترین مناطق شمالی استان تهران، در مرز بین استان تهران و مازندران شدیم. حمید به ما گفته بود که احتمال زیادی هست تا در این سفر، علاوه بر پرندگان منطقه، پستاندارانی مثل قوچ و میش را هم ببینیم. اما به دلیل حادث شدن هوای تابستانی و ارتفاع‌گرفتن علف‌خوارانی چون قوچ و میش، این امر محقق نشد. ما در این روز موفق شدیم 31 گونه پرنده و چندین گونه از حشرات را ثبت کرده و از کوهستان سبز، جویبارهای با طراوت، گل‌ها و گیاهان زیبای منطقه لذت ببریم.
سفر ما ساعت 4:30 دقیقه صبح روز جمعه 2 تیرماه از ابتدای گردنه قوچک، روبه‌روی مجتمع طلاییه و با معرفی اولیه و احوال‌پرسی اعضای گروه شروع شد. حوالی ساعت 5:30 صبح، در نزدیکی هملون میگون در کنار صخره‌های عظیم منطقه برای تماشای کلنی زادآور بادخورک‌های کوهی، سهره پیشانی‌سرخ، دلیجه معمولی، کلاغ کوهی نوک‌سرخ، چلچله کوهی و توکای سیاه در حاشیه جاده توقف کردیم. قبل از توقف، چند نفر از هم‌سفران موفق به دیدن دیوارخزک نیز شدند. بعد از طی مسیر و گذشتن از دربندسر وارد شمشک شدیم که با بسته‌بودن جاده شمشک-دیزین مواجه گشته و مجبور به توقف اتومبیل‌ها و پیاده راهی ادامه مسیر شدیم. پس از طی مسیر و شنیدن صدای آواز بلبل معمولی، کبک کوهپایه، سسک دم‌پهن، مشاهده کوکوی معمولی و زردپره کوهی خستگی راه را برطرف کردیم.
کوکوی معمولی - عکس از آرش لطفی
سپس با رسیدن به تل‌تنگه، مسحور زیبایی‌های طبیعت منطقه شده و به دیدن گل‌های زیبای ماشک، گل خوشه‌ای، سیلن و گلپر پرداختیم. پس از دیدن کمرکلی کوچک و کمرکلی بزرگ، مشغول خوردن صبحانه شدیم و در این حین، چند زردپره کوهی در نزدیکی ما مشغول تغذیه از دانه گیاهان وحشی شدند و لذت صبحانه را چند برابر کردند. در این مدت، حمید اطلاعات اولیه در مورد سفر، مشخصات گونه‌های مشاهده‌شده و پراکنش آن‌ها در ایران و جهان و زیرگونه‌های برخی گونه‌های شاخص منطقه، مثل کمرکلی کوچک، کمرکلی بزرگ و زیرآبروک را با ما در میان گذاشت.
زردپره کوهی - عکس از سجاد زارعیان
در ادامه برنامه پرندهنگری در دره تل‌تنگه به زیر پل رودخانه مراجعه کردیم و شاهد لانه چلچله کوهی همراه با جوجه و تغذیه آن توسط والدین بودیم. هم‌چنین، دیدن یک خانواده دم‌جنباک خاکستری همراه با جوجه‌های امسال خالی از لطف نبود. در ادامه، مشاهده دمسرخ سیاه از دو زیرگونه شرقی و غربی آن، همراه با توضیحات حمید درباره تفاوت ظاهری آن‌ها بر جذابیت سفر افزود. در دامنه‌های زیبای تل‌تنگه کمی هم به حشرات و پروانه‌های زیبای آن منطقه توجه کردیم. دامنه‌ها کاملا سرسبز و دنیای حشرات بسیار شلوغ بود. تنوع زیادی از پروانه‌ها، بیدها، مورچه‌ها، عنکبوت‌ها و سوسک‌ها داشتند برای خودشان زندگی می‌کردند.
چلچله کوهی - عکس از زهرا آزادی
دمسرخ سیاه و کلاغ ابلق - عکس از پریسا شوکتی
Cream-spot tiger moth - Arctia villica - عکس از زهرا آزادی
با ترک این محل، پرندهنگری ما تمام نشد و به سراغ روستای سرسبز دربندسر راه افتادیم. پس از توقف در حاشیه چشمه دربندسر و نوشیدن آب، مسیر امام‌زاده محمود را پی گرفتیم. این مسیر سرسبز بوده و از میان باغات آلبالو می‌گذرد. در طی مسیر، مشاهده دارکوب باغی، زاغ نوک‌سرخ و دلیجه معمولی لذت‌بخش بود. دم‌جنبانک خاکستری، فرصت گرفتن چند عکس زیبا را به هم‌سفران داد. به خاطر گرمای هوا و کم‌آب بودن جویبارها، جمعیت پرندگان در منطقه کاهش یافته و چشمگیر نبود، اما در مسیر، دیدن کلنی برخی سوسک‌ها با جمعیت زیاد بر روی درختان زبان گنجشک منطقه، جالب توجه بود.
دم‌جنبانک خاکستری - عکس از زهرا آزادی
دوباره راه افتادیم و در راه برگشت به شهر لواسان رفتیم. ظهر شده بود و جای شما خالی در پارک ورودی شهر لواسان مشغول خوردن ساندویچ کوکوی خانگی شدیم! در این بین، دیدن دلیجه کوچک همراه با شکارش، آن هم یک مار، ما را از سفره بلند کرد تا به مشاهده کلنی زادآور دلیجه کوچک در دیواره‌های سنگی ورودی شهر لواسان برویم. در این زمان، مشاهده مرغ مینا و زنبورخوار اروپایی و نحوه رفتار دلیجه‌های کوچک نر و ماده از آشیانه، توجه ما را به خود جلب کرد. پس از صرف نهار و مشاهده پرندگان در ایستگاه آخر پرندهنگری، دوباره به سمت تهران راه افتادیم و حوالی ساعت 14 به شمال تهران رسیدیم و خاطره این روز را با خداحافظی از هم برای همیشه در ذهن‌مان حک کردیم.
دلیجه کوچک - سجاد زارعیان
ما ساکنان البرز مرکزی رو دیدیم، امید که روزهای بهتری برای آن‌ها و ما پیش‌رو باشد.
اسامی هم‌سفران:
• ویدا شمس
• زهرا آزادی
• مسعود پورعلی
• علی عبادی
• پیمان مقبل
• آرش لطفی
• سجاد زارعیان
• پریسا شوکتی
• راهنما: حمید جبّاری
|
زردپره کوهی |
دارکوب باغی |
بلبل معمولی |
|
دمسرخ سیاه |
چلچله کوهی |
سسک دم پهن |
|
کلاغ کوهی نوک‌سرخ |
بادخورک کوهی |
سسک درختی زیتونی شرقی |
|
دم‌جنبانک خاکستری |
دیوارخزک |
مینا |
|
دلیجه کوچک |
سهره گلی |
پیغوی کوچک |
|
دلیجه معمولی |
زاغی |
جغد کوچک |
|
زنبورخوار اروپایی |
کلاغ ابلق |
کوکوی معمولی |
|
کمرکلی کوچک |
سهره پیشانی سرخ |
کبوتر چاهی |
|
کمرکلی بزرگ |
گنجشک خانگی |
چرخ ریسک بزرگ |
|
توکا سیاه |
سار اروپایی |
هدهد |
|
کبک کوهپایه |
چیف‌چاف |
سسک گلوسفید بزرگ |
|
|
|
|
کلیه حقوق مادی و معنوی این وب سایت متعلق به باشگاه پرنده نگری ایرانیان می باشد
پرندگان ایران