|
آشنایی با پرنده نگری های ایران-خانم سارا عرب
(این مصاحبه بخشی از مجموعه مصاحبههایی است که آقای محسن ملاح با پرندهنگرهای ایران داشتهاند.)
برای آخرین مصاحبه سال 98؛ در این هفته به سراغ شخصی رفتهایم که شناخت خوبی از پرندگان ایران دارد. ایشان با ویژگیها و رفتار پرندگان به خوبی آشنا است. بانویی که به گوشه گوشه ایران برای دیدن پرندگان سفر کرده، کارشناس و راهنمای پرندهنگری و اهل عکاسی و هنر است. فعالیتهای پرندهنگریاش چشمگیر و مثالزدنی است، برای آشنایی هرچه بهتر کودکان با پرندگان و پرندهنگری برنامههای متنوعی را تاکنون اجرا کرده است. همچنین ایشان بیشترین و مداومترین سفرهای پرندهنگری در کشور را در طی یکسال انجام داده است. شخصی که با همسرش رکوردهای خوبی برای تهران و ایران به ثبت رساندهاند. از اعضای هیئت موسس باشگاه پرندهنگری ایرانیان، بهترین باشگاه پرندهنگری در ایران میباشد. کسی که اجرای برنامههایش؛ مانند پرندگان مهاجر، از زمان بندی دقیقی برخوردار است و او کسی نیست جز سرکار خانم سارا عرب که مصاحبه من با ایشان را لطفاً در ادامه میخوانید؛
_لطفا خودتون رو معرفی کنید و بفرمایید از کی پرندهنگری را شروع کردید؟
_سلام و درود. من سارا عرب هستم. متولد دی ماه 1364 تهران. تحصیلاتم کارشناسی صنایعدستی و ارشد پژوهش هنرهست و در حال حاضر کارشناس و راهنمای پرندهنگری در ایستگاه پرندهنگری پارک شهر تهران هستم. همچنین از اعضای هیئت موسس باشگاه پرندهنگری ایرانیان.
همیشه به طبیعت علاقه خاصی داشتم. حدود 11 سال پیش کمی با کوهنوردی البته نه چندان حرفهای آشنا شدم و چون به عکاسی هم علاقهمند بودم یک دوربین 12 ایکس کنون داشتم
که هر سفر خانوادگی و یا طبیعتگردی همراه من بود و در این سفرها گاهی از پرندهها هم عکس میگرفتم ولی دقیقا نمیدونستم چه گونهای هستند و حتی نمیدونستم کاری که انجام میدم اسمش پرندهنگری هست. در طبیعت صدای پرندهها معمولاً توجهم رو جلب میکرد. یادمه اون زمان از عقاب طلایی، زنبورخوار معمولی و هدهد عکاسی کرده بودم. کم کم واژه پرندهنگری رو در برخی آژانسهای گردشگری شنیدم و برام خیلی جالب بود ولی فرصت نشد سفری برم. تا اینکه در سال 92 با همسرم حامد موسوی در دورههای طبیعتگردی شرکت کردیم و خواستیم که این فعالیت رو جدیتر و حرفهایتر دنبال کنیم و چون به سفرکردن هم خیلی علاقهمند بودیم، از اون زمان اکثر سفرهای ما با هدف پرندهنگری انجام میشه.
_اصلاً چرا پرندهنگری؟
_برای من تماشای پرندگان رفتار و گوش دادن به صدای آنها رها شدن از روزمرگی و سرشار آرامش و زیبایی است. تجربه پرندهنگری تجربه یک حال خوب و حس خوبه که توی زندگیهای پر دغدغه و مشغله امروز ما به نظرم به شدت لازمه. سفر با هدف پرندهنگری هم به نظرم به سفرغنای خاصی میبخشه و خیلی جذابترش میکنه.
_در کجا دوست دارید پرندهنگری کنید یا چه مناطقی را برای پرندهنگری انتخاب میکنید؟ (کوه، جنگل، بیابان، کنار ساحل، تالابها، پارکها و...)
_هر جا که پرندگان باشند جذاب هست خوشبختانه پرندگان در همه اقلیمها حضوردارند و در همه مظاهر طبیعت میشود آنها را مشاهده کرد. من همه این مناطق را دوست دارم.
_چه فصلی را برای پرندهنگری انتخاب میکنید؟
_هر فصل رنگ و بوی خودش را دارد و یکی از جذابیتهای پرندهنگری همین است که هر زمان منتظر گونه به خصوصی هستیم با این حال بیش از همه زمان شروع مهاجرتها از اواخر تابستان و اوایل پاییز و اواخر زمستان و اوایل بهار را دوست دارم.
_از نظر شما چه موقع برای پرندهنگری در روز مناسبتر است؟
_این زمان بستگی به مکان پرندهنگری دارد. معمولا صبح زود که پرندگان فعال هستن بهترین زمان هست به ویژه در تالابها ولی در فضایی مثل پارک ها بسته به فصل میتونه متفاوت باشه گاهی پیش آمده نزدیک ظهرهم گونه جذابی در پارک دیدم.
_پرندهنگری در جمع را ترجیح می دهید یا دوست دارید به تنهایی پرندهنگری کنید؟
_هر کدام حس و حال متفاوتی دارد هر دو را دوست دارم با این وجود پرندهنگری گروهی علاوه بر همراه شدن با دوستان جدید و یا قدیم و رد و بدل شدن اطلاعات و تقسیم کردن حس هیجان دیدن گونهها میتونه جذابتر هم باشه و شاید یکی از دلایل تأسیس باشگاه پرندهنگری ایرانیان همین بود که دور هم باشیم و با هم به سفر بریم. در سفرهای گروهی خاطرات پررنگتر، تجربیات پختهتر و دوستیها محکمتر میشه.
_در سفرهای پرندهنگری تا الان اتفاق خاص و غیر منتظرهای براتون افتاده؟
_چندین بار اتفاق افتاده. مثلا سفری به شمال غرب داشتیم و جایی بودیم که شبیه زیستگاه جغد به خصوص شاهبوف بود حامد گفت دوربین بکشیم و دنبال جغد بگردیم. وقتی داشتیم دوربین میکشیدیم من خیلی اتفاقی توی یه حفره دیدمش و اون اولین بار بود که شاهبوف رو میدیدم واقعا جذاب بود. یا مثلاً دیدن بوجانگا خاکستری توی چابهارو همچنین دیدن حدود 500 فرد درنای طناز. اگر بخوام به پارک شهر اشاره کنم گونههایی مثل سسک ابرو زرد، اگرت بزرگ، دم چتری، گلو آبی، سنگ چشم پیشانی سفید و...
_عکس العمل مردم وقتی میبیینند دوربین به دست دارید چیه؟
_در پارک گاهی وقتها میپرسند به چی نگاه میکنید و من فعالیت پرندهنگری رو توضیح میدهم و برخی هم با تعجب نگاه میکنند. گاهی هم میدانند من دنبال پرندهها هستم و به من آدرس پرندههایی که دیدن رو میدن مثلا بعضی میگن اینجا طوطی داره یا میگن پرندههای خوشگل داره و برام جالبه که بعضی توجه میکنن.
_به کدام پرنده علاقه بیشتری دارید؟
_پرندگان هر کدام زیبایی منحصر به فردی دارند و واقعا سخته بگم کدوم ولی در شکاریها هما و همه خانواده جغدها و در راسته گنجشکسانان گلو آبی، سینه سرخ، پری شاهرخ، چرخریسک نیزار و...
_در طبیعت صدای کدام پرنده برای شما دلنشین تر است؟
_صدای خیلی از پرندهها رو دوست دارم ولی شاید بتونم بگم صدای پری شاهرخ برام زیبایی خاصی داره.
_دوست دارید کدام پرنده را در طبیعت ایران ببینید؟
_بهترین و یا زیباترین رکوردتون از کدوم پرنده است؟
_رکورد میشمرغ یکی از بهترین و به یادموندنیترین گونههایی بوده که دیدم. همچنین درنای سیبری (امید) و بال لاکی
_با توجه به اینکه شما در ایستگاه(کلبه) پرندهنگری پارک شهر نیز فعالیت و تجربه فراوانی دارید؛ نوع نگاه و استقبال مسئولین و مردم از ایستگاه پرندهنگری چطوریه؟ چه فصلی بیشترین بازدید رو دارید؟
_ ایستگاه پرندهنگری پارک شهر هنوز جا داره تا شناخته بشه بعضی از مسئولین تلاش زیادی کردن که راهاندازی بشه و پا برجا بمونه ولی هنوز خیلی راه داره تا برای همه این موضوع جا بیفته. به نظرم هنوز اون طور که باید ارزشش بین مسئولین شناخته نشده ولی در میان مردم در این چند سال شاهد افزایش پرندهنگرها و آشنایی بسیاری از مردم با این حوزه از گردشگری بودیم که برگزاری بیش از 50 تور ترویجی توسط باشگاه ایرانیان و همچنین برخی از موسسات گردشگری هم در این موضوع دخیل هستند. فصل بهار و پاییز و زمستان معمولا بیشترین بازدید رو داریم.
_به نظرتون آیا وجود ایستگاه پرندهنگری در سایر پارکهای مهم در نقاط مختلف کشور مفیده و این ایستگاهها چه کمکی میتونن به رشد پرندهنگری در کشور داشته باشند؟
_بله من امیدوارم در سال های آینده شاهد افزایش ایستگاه های پرندهنگری در شهر تهران و همین طور دیگر شهر ها باشیم. این گونه ایستگاهها با افزایش آگاهی رسانی در زمینه پرندهنگری موجب دوستی بیشتر مردم با پرندگان همچنین افزایش آگاهی از محیط پیرامون به ویژه موجودات زیبایی چون پرندهها و همین طور آشنایی کودکان با پرندهنگری میتواند راهی برای حفاظت از این موجودات زیبا باشد.
_آیا برای دیدن پرندهای خاص تا الان سفر کردهاید؟
_بله قطعا. سالهای اول شاید فقط سفر میکردیم و پرندهنگری هم انجام میدادیم ولی الان چند سالی هست سفرهای ما به قصد مشاهده گونه و یا گونههای خاصی شکل میگیره که جذابیت سفرمون رو بیشتر میکنه. خوشبختانه ایران زیستگاهها و اقلیم متفاوتی داره و همین باعث میشه برای دیدن گونههای خاص به شرق و غرب و جنوب و شمال ایران سفر کنیم.
_عکس العمل خانوادهتون چیه در مورد اینکه پرندهنگری می کنید؟
_خوشبختانه خیلی عالی بوده و گاه با ما همراه میشن وگونههای خوبی هم همراه با آنها دیدیم و بازخورد خوبی داشتیم همیشه. حتی گاهی پیش اومده اقوام دورتر هم با ما همراه شدن و پرندهنگری کردن و لذت بردن.
_شما با همسرتون زیاد سفر رفتهاید، بهترین سفر پرندهنگریتون به کجا بوده؟
_ما تقریبا همه استانهای ایران رو برای پرندهنگری رفتیم و واقعا برام سخته بگم کجا بهتر بوده چون هر سفری زیبایی و جذابیت خودش رو داشته. ولی برای اینکه پاسخ شما رو داده باشم میتونم بگم سفری که نوروز 97 سمت خراسان شمالی و خراسان رضوی رفتیم یکی از بهترین سفرها بود. و در همین سفر بود که من تونستم پرنده هما رو ببینم. همچنین سفرهایی که به سواحل جنوب، هرمزگان و سیستان و بلوچستان زیبا داشتیم.
_در آخر؛ توصیه شما به دوستان پرنده نگر چیه؟
_پرندهنگری یک تفریح علمی جذاب و لذتبخشه امیدوارم دوستان پرنده نگرهمه با هم یکدست و همراه باشند و از حواشی و ماجراهایی که گاهی برای این تفریح دوست داشتنی پیش میاد دور باشند و این رو نباید از یاد ببریم که پرندهنگری قراره به رشد و آگاهی ما کمک کنه و باعث بهتر شدن حالمون بشه.
_اگر مطلبی هست که من فراموش کردم بپرسم، لطفا خودتان بفرمایید.
_ممنون از لطف شما.
_خواهش میکنم، ممنون که وقت گذاشتید و در این مصاحبه شرکت کردید.