|
مطهره حکیمینژاد - زیستشناس
ایمیل: Mot.hakimi.95@gmail.com
دیدار با حیوانات وحشی همیشه به قدری برایم جادویی بوده که از کودکی تصمیم گرفتم که زندگیام در ارتباط نزدیک با آنها باشد. این شد که زیستشناسی خواندم، اما خواندن یک رشتهی دانشگاهی لزوما آدم را با زیباییهای یک موضوع آشنا نمیکند. ما به جای بررسی رفتار یک قورباغه یا کبوتر، فقط یاد میگرفتیم به روشها مختلف آن را سلاخی کنیم و بکشیم. راجع به زیباییهای ناپیدا سلول میخواندیم، ولی نسبت به زیباییهای پیدای طبیعت که روزبهروز کنارمان کمرنگتر میشد بیتفاوت بودیم.
یک روز در حیاط دانشگاه، دیدم پرندهای داسی شکل و مشکی رنگ خودش را روی آسفالت میکشد. از شانس خوب استاد جانورشناسیمان آن عصر در آزمایشگاه بود و مقداری میلورم (لارو یک حشره) به من داد که به بادخورک بدهم. تجربهی لمس یک موجود حقیقتا وحشی، یک مهاجر واقعی از آفریقا جادویی بود. پرندهای به این کوچکی، ده ماه بدون توقف پرواز میکند، در پرواز میخوابد، غذا و آب میخورد و حتی جفتگیری میکند. الان این موجود شگفتانگیز در دست من بود. همین بیست گرم گوشت و پر، در 18 سال عمرش معادل 8 بار رفت و برگشت از زمین تا ماه پرواز میکند. این معجزهی تکامل فقط در شاخ آفریقا، جنگلهای استوایی یا فلان پرندهی گینهی نو نیست، در همین تهران سرتاسر بتن هم زندگی میکند و جوجه میگذارد. از سالی که آن پرنده را نگه داشتم، علاقهام به پرندگان بیشتر شد. پرندگان جزو معدود حیوانات حقیقتا وحشیای هستند که ما هنوز شانس دیدنش را در این شهرهای آسفالت و بتنمان داریم.
یکی از پروژههایی که من عضوش هستم، پروژهی حفاظت از بادخورکهاست. مطالعهی بادخورکها در اروپا نشان داده که آنها روند جمعیتی کاهشی را طی میکنند. اما در تهران این روند چگونه است؟ بادخورکها برای آشیانسازی به شهرها وابسته هستند و سوراخهای بین آجرها را برای تخمگذاری انتخاب میکنند. یک مطالعه نشانداده که یک بادخورک 9 سال به یک لانه باز میگشت. تصور کنید: یک بادخورک یک وجبی، پرواز میکند تا آفریقا و سال بعد بازمیگردد به همان یک شکافی که سال پیش پیدایش کرده بود. حالا این بادخورکها با چهرهی شهری که هر روز تغییر میکند چگونه کنار میآیند؟ با نماهای بیروزن رومی چطور؟ ما به سوالات و پاسخهایی راجع به حیاتوحش، برای ایران خودمان نیاز داریم.
یک نقل مشهور است که «جهانی فکر کن، محلی تصمیم بگیر» (Think globally, act locally). اینکه یک نفر یک جای دیگر کارهای درخشان و بینظیری بکند، حداقل راجع به محیط زیست فایدهی کمی دارد. ما از نظر دانش محیط زیستی مشکلی نداریم (یا حداقل در مقابل مشکلات دیگر کم است) مشکل این است که نمیتوانیم به چیزهایی که میدانیم عمل کنیم. برای این عمل هم نیازی نیست بهترین دانشگاه جهان درس خوانده باشیم، محیط زیست خوانده باشیم، یا متخصص باشیم. به تجربه این را فهمیدهام که نقاط اثر آدمها متفاوتند. همه نباید بروند در عرصه و پلنگ و یوزپلنگ و درنای سیبری را حفظ کنند. همهی انواع این تنوع ارزشمند است و به هزار شکل آسیب میبیند.
تحصیلات:
کارشناسی زیستفناوری (دانشگاه تهران)
کارشناسی ارشد بیوفیزیک (دانشگاه تهران)
کارشناسی ارشد تنوع زیستی (دانشگاه منابع طبیعی و محیط زیست گرگان)
دورهی راهنمایان طبیعتگردی در موسسه ابرسین
فعالیتهای مطهره در باشگاه
عضو کارگروه حفاظت از بادخورک
عضو تیم اجرایی پروژه شمارش شکاری هیرکان
برگزاری کارگاههای آموزشی
طراحی گرافیک
نگاشتههای مطهره در سایت باشگاه