|
گزارش شیدا معینی
مبدا: تهران
مقصد: سرزمین تالابها، آذربایجان غربی
تاریخ سفر: 31 فروردین تا 2 اردیبهشت ماه 1402
راهنمایان برنامه: آقایان صیاد شیخی و سجاد زارعیان
30 فروردین ساعت 8 شب از ترمینال غرب تهران، همراه با راهنمایان برنامه در قالب یک گروه 13 نفره بهسمت نقده حرکت کردیم. 8 صبح 31ام به نقده رسیدیم، و آنجا با مینیبوسی که از قبل هماهنگ شده بود، به سفر ادامه دادیم. پس از صرف صبحانه در رستوران، از تالاب یادگارلو دیدن کردیم. این تالاب بهدلیل مشکلات محیط زیستی و خشکشدن در لیست مونتروی کنوانسیون رامسر قرار گرفته است. در بینراه اولین گونهای که نمایان شد، پرندهای نشسته بر زمین، با جذبه و زیباروی، به اسم لیل بود. سپس بهسمت تالاب سولدوز به قصد دیدار با شاهبوف ایران حرکت کردیم. قدمها برداشتیم و جستجو کردیم. گویا شاهبوف برای کاری خانهاش را ترک کرد بود! کلاغهای گردنبور، فراوان دیدیم.
لیل - عکس از محمد خطیبی
از آنجا بهقصد دیدن چرخریسک نیزار، مسیر تالاب سولدوز را ادامه دادیم. مدتی صبر و جستجو و در آخر، چرخریسک نیزار تشریففرما شدند و همگی یک دلسیر تماشایش کردیم. سسک نیزار هم در این حین به رقابت برای نمایش کم نگذاشت. سنقرهای تالابی، چنگرها، چوبپاها و... همگی آنجا بودند.
چرخریسک نیزار - عکس از شیدا معینی
بهوقت دیدن چرخریسک نیزار
سجاد زارعیان و ترنج دهقان، پرندهنگر نوجوان و با انگیزه
بهسمت اقامتگاه قاراپاپاق برای گذاشتن وسایل و صرف ناهار حرکت کردیم. ناهار را خوردیم، مستقر شدیم و چند ساعتی استراحت کردیم. عصر به تالاب حسنلو برای دیدن اردک سرسفید رفتیم. جمع اردکان جمع بود! اردک سرسفید، اردک سرحنایی، اردک تاجدار و.... زمان بازگشت به اقامتگاه شده بود، قبل از رفتن به اقامتگاه، همگی سری به بازارچه مرزی نقده زدیم و بعد از آن به اقامتگاه رفتیم و شام خوردیم. روز اول در این فکر فرورفته بودم که چه منطقه زیبایی ست این خطه از ایران؛ دشتها، تالابها، نیزارها، و مردمان کرد و آذری زبان آذربایجان غربی هر کدام چه میراث گرانبهایی هستند.
پس از صرف صبحانه در رستوران، بهسمت تالاب کانیبرازان حرکت کردیم. اردک سرسفید، اردک سرحنایی و تاجدار دیده شدند. دستههای پرتعداد فلامینگوها را در پرواز دیدیم که عظمت و زیبایی پروازشان در نوشتن نمیگنجد. در مسیر بازگشت از تالاب، پاشلک و آبچلیک را در یک قاب دیدیم.
اردک سر سفید - عکس از محمد خطیبی
دسته فلامینگوها - عکس از شیدا معینی
درختان سیبِ پر شکوفه بهقدری زیبا بودند که چشم از آنها نمیشد برداشت. پرواز گاه و بیگاه لکلکها برسرمان و دیدن لانههایشان در سطح شهر که همگی نشان از مهربانی مردمانشان است، زیبایی سفر را چندین برابر کرده بود.
لک لک سفید - عکس از محمد خطیبی
وقت ناهار شده بود و همگی ناهار را در مسیر و رستوران صرف کردیم. بعد از ناهار، بهسمت تالاب حسنلو حرکت کردیم. دستههای چندتایی باکلانهای کوچک نشسته بردرخت را دیدیم و سپس به تالاب شیطانآباد رسیدیم. آنجا آبگیر کوچکی بود. باد سردی میوزید. زنبورخواران اروپایی به تعداد زیادی دیده میشدند و البته سهره طلایی.
پس از گشتوگذار به اقامتگاه بازگشتیم. وسایلمان را گذاشتیم و پیاده بهسمت موزه و تپه تاریخی حسنلو حرکت کردیم. درحین بازدید از موزه، آقای شیخی توضیحاتی راجع به این مکان تاریخی زیبا ارائه دادند. تپه حسنلو قدمتی حدود شش هزار ساله دارد و جام زرین حسنلو و اشیای تاریخی بسیاری، میراث این تپه باستانی هستند. قدمی در میان تپهها زدیم و به گذشتهها پرت شدیم. گلهای بابونه خودرو و دستههای پرتعداد بادخورکها بر فراز تپه قدمتدار، بخشی از صحنههای ماندگار این سفر شد. عکسهای قشنگی ثبت کردیم. بستنی سنتی خوردیم و به اقامتگاه بازگشتیم و شام خوردیم.
عکس گروه در تپه حسنلو
گلهای بابونه خودرو - عکس از سجاد زارعیان
عکس از محمد خطیبی
شبهنگام، سعادت دیدار جناب عزیز عذار، فعال محیط زیست، پرندهنگر و نویسنده کتاب «پرندگان سولدوز» بههمراه فرشید دیلمقانی، استاد دانشگاه و عکاس پرندگان را داشتیم، که راجع به تهیه کتاب و تجربیاتشان صحبت کردند. از همنشینی و همصحبتی با آن دو بزرگوار لذت بردیم.
حضور آقایان عزیز عذار و دکتر دیلمقانی در محل اقامتگاه
روز آخر سفر قرار بر این بود که بهدیدار میشمرغ برویم. ساعت 5 صبح از اقامتگاه بهسمت بوکان، تنها زیستگاه شناختهشده میشمرغ حرکت کردیم. در مسیر و در مینیبوس بهلطف یکی از دوستان که بازیهای جالبی طراحی کرده بودند، حسابی مشغول شدیم، آموختیم و خندیدیم. بازیها با اسم و عادات رفتاری و... پرندگان بود. با جناب احمدی محیطبان منطقه، برای راهنمایی و نشاندادن میشمرغ هماهنگ شده بود. در همان لحظات اول، یک میشمرغ نر زیبا دیده شد. بعد از آن یک نر دیگر و دو ماده هم دیدیم. در دشتها و مزارع، پرواز انواع چکاوکها به چشم میخورد. دوربینی جهت حفاظت در بالاترین منطقه زیستگاه میشمرغ کار گذاشته بودند که بهصورت آنلاین به مرکز و تهران تصویر میداد. محل را ترک کردیم و در مسیر بازگشت به یک دفعه میشمرغ ماده زیبایی به فاصله نزدیکتر از قبلیها نمایان شد. با دل صبر به تماشایش پرداختیم و دوستان مشغول عکاسی شدند و حتی پرواز آن پرنده زیبا را هم مشاهده کردیم. به وقت صبحانه، غذای سنتی بوکان به اسم یرالما یامورتا را خوردیم. در محلی در کنار باغهای درختان سیب نشستیم و هندوانهای هم خوردیم.
میش مرغ - عکس از محمد خطیبی
حضور آقای احمدی جهت راهنمایی برای مشاهده میشمرغ
دوباره بهسمت تالاب سولدوز رفتیم تا شانس مجدد خود را برای زیارت شاهبوف امتحان کنیم و چه سعادتی! دو شاهبوف نشسته دردل صخرهها دیدیم. مدتی به تماشایشان نشستیم و لذت بردیم. در مسیر بازگشت، پیپت گلوسرخ رویت شد که برای برخی از دوستان گونه جدیدی بود. سپس به اقامتگاه رسیدیم و ناهار خوردیم، کمی استراحت کردیم و با دوستان گپوگفتی زدیم و خاطرات این چند روز سفر را مرور کردیم.
شاهبوف - عکس از کاوه نادری
پیپت گلوسرخ - عکس از مهدیه یاوری
ما بهسمت ترمینال حرکت کردیم. ساعت 9 شب سوار اتوبوس شدیم، و 7:30 صبح روز یکشنبه سوم اردبیهشت ماه به تهران رسیدیم. همگی از یکدیگر خداحافظی کردیم و با کولهباری از تجربیات و مشاهدات جدید و خاطرهای خوش بهسمت خانه راهی شدیم. با تشکر از راهنمایان با دانش برنامه آقایان سجاد زارعیان و صیاد شیخی که همواره در طول سفر برای آموزش در تلاش بودند.
اقامتگاه قاراپاپاق - عکس از سارا پاکی
لیست پرندگان مشاهده شده (تهیهکننده: سجاد زارعیان):
نام پرنده به انگلیسی |
نام فارسی پرنده |
ردیف |
Mallard |
اردک سرسبز |
1 |
Red-crested Pochard |
اردک تاجدار |
2 |
Common Pochard |
اردک سرحنایی |
3 |
Northern Shoveler |
اردک نوکپهن |
4 |
Ferruginous Duck |
اردک بلوطی |
5 |
Common Moorhen |
چنگر نوکسرخ |
6 |
Eurasian Coot |
چنگر معمولی |
7 |
Black-winged Stilt |
چوبپا |
8 |
Northern Lapwing |
خروس کولی شمالی(معمولی) |
9 |
Spur-winged Lapwing |
خروس کولی سینهسیاه |
10 |
White-tailed Lapwing |
خروس کولی دمسفید |
11 |
Green Sandpipper |
آبچلیک تکزی |
12 |
Common Sandpipper |
آبچلیک آوازهخوان |
13 |
Grey Heron |
حواصیل خاکستری |
14 |
Little Egret |
اگرت کوچک |
15 |
Eurasian Marsh Harrier |
سنقر تالابی |
16 |
Eurasian Hoopoe |
هدهد اوراسیایی |
17 |
Eurasian Hobby |
لیل |
18 |
Hooded Magpie |
کلاغ زاغی |
19 |
Eurasian Jackdaw |
کلاغ گردنبور |
20 |
Rook |
کلاغ سیاه |
21 |
Hooded Crow |
کلاغ ابلق |
22 |
Crested Lark |
چکاوک کاکلی |
23 |
Bearded Reedling |
چرخ ریسک نیزار |
24 |
Mustached Warbler |
سسک ابروسفید |
25 |
Common Reed Warbler |
سسک نیزار معمولی(تالابی) |
26 |
Eurasian Collared Dove |
یاکریم |
27 |
Bluethroat |
گلوآبی |
28 |
Common Redstart |
دمسرخ معمولی |
29 |
Isabelline Wheatear |
چکچک دشتی |
30 |
House Sparrow |
گنجشک خانگی |
31 |
Rock Sparrow |
گنجشک کوهی |
32 |
White-headed Duck |
اردک سرسفید |
33 |
White-winged Tern |
پرستو دریایی بالسفید |
34 |
Common Swift |
بادخورک معمولی |
35 |
White Stork |
لکلک سفید |
36 |
Greater Short-toed Lark |
چکاوک پنجه کوتاه |
37 |
European Bee-eater |
زنبورخوار اروپایی |
38 |
European Goldfinch |
سهره طلایی |
39 |
Pygmy Cormorant |
باکلان کوچک |
40 |
Night Heron |
حواصیل شب |
41 |
Pied Wheatear |
چکچک ابلق |
42 |
Greater Flamingo |
فلامینگوی بزرگ |
43 |
Eurasian Teal |
خوتکا معمولی |
44 |
Eurasian Spoonbill |
کفچه نوک |
45 |
Great Crested Grebe |
کشیم بزرگ |
46 |
Eared Grebe |
کشیم گردنسیاه |
47 |
Rock Pigeon |
کبوتر چاهی |
48 |
Avocet |
آوست |
49 |
Little Ringed Pover |
سلیم طوقی کوچک |
50 |
Black-tailed Godwit |
گیلانشاه دمسیاه |
51 |
Ruff |
تلیله شکیل |
52 |
Common Snipe |
پاشلک معمولی |
53 |
Red-necked Phalarope |
فالاروپ گردنسرخ |
54 |
Little Owl |
جغد کوچک |
55 |
Grey Wagtail |
دمجنبانک خاکستری |
56 |
Great Bustard |
میشمرغ |
57 |
Calandra Lark |
چکاوک گندمزار(طرقه چکاوک) |
58 |
Common Wood Pigeon |
کبوتر جنگلی |
59 |
Black-bellied Sandgrouse |
باقرقره شکمسیاه |
60 |
Montagus Harrier |
سنقر گندمزار |
61 |
Eurasian Kestrel |
دلیجه معمولی |
62 |
Crested Lark |
چکاوک کاکلی |
63 |
Eurasian Tree Sparrow |
گنجشک درختی |
64 |
Long-Legged Buzzard |
سارگپه پابلند |
65 |
Eurasian Eagle Owl |
شاهبوف |
66 |
Eurpean Starling |
سار معمولی |
67 |
Red-throated Pipit |
پیپت گلوسرخ |
68 |
Slender-billed Gull |
کاکایی صورتی |
69 |
Cattle Egret |
گاوچرانک معمولی |
70 |
Barn Swallow |
پرستوی معمولی |
71 |
Garganey |
خوتکای ابروسفید |
72 |
Little Grebe |
کشیم کوچک |
73 |
Black-headed Gull |
کاکایی سرسیاه |
74 |
Whiskered Tern |
پرستوی دریایی تیره |
75 |
Glossy Ibis |
اکراس سیاه |
76 |
Syrian Woodpecker |
دارکوب سوری(باغی) |
77 |
Caspian Gull |
کاکایی خزری |
78 |
Collared Pratincole |
گلاریول بالسرخ |
79 |
White Wagtail |
دمجنبانک ابلغ |
80 |
European Roller |
سبزقبا |
81 |
Blue Rock Thrush |
طرقه کبود |
82 |
همسفران:
• صیاد شیخی ئیلانلو
• سجاد زارعیان
• سارا پاکی
• محسن دهقان
• ترنج دهقان
• اسماعیل معینی
• دیاکو اسدی
• مهدیه یاوری
• شیدا معینی
• کاوه نادری
• سارا شهابیفر
• مسعود پورعلی
• محمد خطیبی بایگی